Bài giảng môn Ngữ văn 8 - Tuần 3. Tiết 9 + 10: Tức nước vỡ bờ

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn 8 - Tuần 3. Tiết 9 + 10: Tức nước vỡ bờ

1. Tuần 3 Tiết 9 + 10 TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích Tắt đèn) Ngô Tất Tố I. MUÏC TIEÂU CAÀN ÑAÏT 1. Kieán thöùc - Cốt truyện nhân vật sự kiện trong đoạn trích tức nước vỡ bờ. - Giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo trong một đoạn trích của tác phẩm Tắt đèn. - Thành công của nhà văn trong việc miêu tả tình huống truyện, miêu tả kết hợp với kể chuyện và xây dựng nhân vật. 2. Kó naêng a. Kĩ năng bài học - NhËn biÕt vµ ph©n tÝch ®­îc nh÷ng nÐt ®Æc s¾c trong nghÖ thuËt viÕt truyÖn cña t¸c gi¶. - Tóm tắt văn bản truyện. b. KÜ n¨ng sèng - Ph¶i cã quan hÖ ®óng mùc - Ph¶i biÕt yªu ghÐt râ rµng 3. Thái độ: Giáo dục sự cảm thông chia sẻ với những hoàn cảnh khó khăn, nghèo túng. II. CHUAÅN BÒ - Giáo viên: SGK, SGV,.. - Học sinh: SGK, bài soạn,... III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY VÀ HOÏC CHỦ YẾU NOÄI DUNG HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY HOAÏT ÑOÄNG CUÛA TROØ Hoạt động: Mở đầu (5 phút) - Ổn định lớp. Kieåm tra só soá, nề nếp. Lôùp tröôûng baùo caùo. - Kiểm tra bài cũ. H: Phaân tích taâm traïng cuûa Beù Hoàng khi 2 HS leân traû lôøi. naèm trong loøng meï? Trong töï nhieân coù quy luaät ñaõ ñöôïc khaùi - Bài mới. quaùt hình thaønh caâu tuïc ngöõ "Töùc nöôùc vôõ bôø ". Trong xaõ hoäi ñoù laø quy luaät coù HS chuù yù laéng nghe. aùp böùc coù ñaáu tranh. Ñoù laø quy luaät aáy ñaõ ñöôïc chứng minh raát huøng hồn qua chöông 18 trong tieåu thuyeát taét ñeøn cuûa Ngoâ Taát Toá. Hoạt động: Hình thành kiến thức mới (72 phút) I. Tìm hiểu chung 1. Taùc giaû - Ngoâ Taát Toá (1893-1954) laø Yeâu caàu HS tìm hieåu kĩ ôû nhaø veà taùc giaû, Caù nhaân traû lôøi. nhaø vaên hieän thöïc tröôùc CM. taùc phaåm. H: Em coù löu yù gì veà taùc giaû taùc phaåm? Chú ý lắng nghe.
2. - Ông được nhà nước truy tặng Giaùo nhaán maïnh caùc yù chính veà taùc giaû giải thưởng Hồ Chí Minh về văn vaø taùc phaåm học nghệ thuật (năm 1996). 2. Văn bản GV yeâu caàu HS ñoïc vôùi gioïng hoài hoäp, Lắng nghe. khaån tröông caêng thaúng. - Taét ñeøn laø taùc phaåm tieâu bieåu + GV cho HS ñoïc phaân vai. nhaát. Ñoaïn trích "Töùc nöôùc vôõ + Nhaän xeùt caùch ñoïc. HS đọc, tóm tắt. bôø" laø ñoaïn hay nhaát trích ôû + Yeâu caàu hoïc sinh toùm taét ñoaïn trích. chöông XVIII, nhan đề do người - Gôïi yù: biên soạn sách đặt. + Caûnh buoåi saùng nhaø chò Daäu: baø laõo haøng xoùm toát buïng sang hoûi thaêm, an uûi Chi Daäu chaêm soùc anh Daäu. + Cuoäc ñoái maët vôùi teân cai leä vaø ngöôøi nhaø lí tröôûng, chò Daäu vuøng leân cöï laïi. H: Nêu vị trí của đoạn trích? Taùc phaåm Taét ñeøn laø taùc phaåm tieâu bieåu nhaát. Ñoaïn trích "Töùc nöôùc vôõ bôø" laø ñoaïn hay nhaát trích chöông XVIII. Caù nhaân traû lôøi. H: Trong ñoaïn trích vöøa ñoïc em thaáy teân Cai leä laø teân tay sai, II. Tìm hiểu văn bản cai leä hieän leân nhö theá naøo? Baûn chaát hung döõ, ñoäc aùc, taùn taän 1. Nhaân vaät Cai leä tính caùch cuûa y ra sao? löông taâm. + Ngoân ngöõ cuûa haén laø - Laø teân tay sai chuyeân nghieäp. quaùt, theùt, haàm heø. + Ngoân ngöõ: quaùt theùt, haàm heø. + Haønh ñoäng thoâ baïo vuõ + Haønh ñoäng: thoâ baïo, vuõ phu . phu: trôïn maét, ñaùnh bòch.  Hung döõ ñoäc aùc, taùn taän löông Thaûo luaän: 2 HS caïnh H: Chi tieát teân cai leä bò chò Daäu “aán duùi taâm → ñaïi dieän cho xaõ hoäi taøn nhau. ra cöûa, ngaõ choûng queøo" gôïi cho em caûm aùc, baát nhaân luùc baáy giôø. * HS phaùt hieän traû lôøi. xuùc vaø lieân töôûng gì? - Gôïi yù: Caûm xuùc haû heâ saûng khoaùi, giuùp lieân töôûng ñeán baûn..... cuûa chính quyeàn thöïc daân phong kieán: yeáu ôùt, heøn keùm, baát taøi. 2. Nhaân vaät chò Daäu * GV neâu vaán ñeà: - Laø vôï hieàn, chaêm soùc choàng H: Chò Daäu ñaõ tìm moïi caùch ñeå baûo veä → Van xin. naên næ. chu ñaùo khi ñau oám. choàng nhö theá naøo? + Chò caûnh caùo haén - Tìm ñuû moïi caùch ñeå baûo veä - Gôïi yù: khoâng ñöôïc ñaùnh choàng choàng: Van xin, naøi næ; caûnh + Moät möïc van xin "chaùu van oâng" xin chò. caùo; ñaùnh teân lí tröôûng. oâng tha cho "xin oâng troâng laïi". + Chò lieàu maïng cöï laïi. + Caûnh caùo "Ông khoâng ñöôïc pheùp haønh + Chò choáng laïi.  Baûn chaát nhaân haäu, söùc haï ". maïnh tieàm taøng cuûa ngöôøi bò aùp + Lôøi leõ ñanh ñaù, thaùch thöùc" maøy troùi böùc. Haønh ñoäng cuûa chò Daäu ngay choàng baø ñi "baø cho maøy xem". chöùng minh ñöôïc qui luaät: Töùc + Haønh ñoäng taùo baïo: ñaùnh teân cai leä vaø ngöôøi nhaø lí tröôûng.
3. nöôùc vôõ bôø: coù aùp böùc coù ñaáu H: Vì sao chò Daäu coù ñuû duõng khí ñeå tranh. quaät ngaõ 2 teân ñaùn oâng ñoäc aùc, taøn nhaãn aáy? Vieäc 2 teân thaát baïi tröôùc chò coù yù nghóa gì? + Chia lôùp 4 nhoùm. + Ñaïi dieän nhoùm trình baøy. Thaûo luaän nhoùm. Giaûng bình: Vì ñeå baûo veä choàng, bò doàn Vì quaù thöông choàng ñeán böôùc ñöôøng cuøng. Thöông choàng hôn thöông con, vì bò doàn ñeán baûn thaân mình. Ñaây laø ñaëc ñieåm cuûa böôùc ñöôøng cuøng. ngöôøi phuï nöõ Vieät Nam. Hai teân tay sai thaát baïi thaûm haïi chöùng toû ñöôïc söùc maïnh tieàm taøng cuûa ngöôøi noâng daân, phuï nöõ Vieät Nam. Chöùng minh quy luaät "Töùc nöôùc vôõ bôø; coù aùp böùc coù ñaáu tranh”. H: Em coù nhaän xeùt gì veà caùch xöng hoâ cuûa chò Daäu vôùi teân Cai leä? Caù nhaân nhaän xeùt söï thay ñoåi thaùi ñoä xöng hoâ cuûa chi Daäu. + Chaùu - oâng. + Toâi - oâng. + baø - maøy. H: Chi tieát naøo, haønh ñoäng naøo cuûa chò Haønh ñoäng phaûn Daäu khieán em ñoàng tình nhaát? Vì sao? khaùng, choáng laïi teân cai - Gôïi yù: leä vaø ngöôøi nhaø lí tröôûng. Haønh ñoäng choáng laïi teân cai leä vaø ngöôøi nhaø Lí tröôûng. Vì chò nhaø queâ con moïn ñaõ ñaùnh thaéng 2 teân baát nhaân, taøn aùc. Caù nhaân suy nghó traû lôøi. H: Qua baøi naøy chuùng ta nhaän thöùc theâm XH thöïc daân phong ñöôïc nhöõng ñieàu gì veà XH veà noâng thoân kieán quaù taøn aùc, XH aáy VN tröôùc CM thaùng 8, veà ngöôøi noâng ñaåy ngöôøi noâng daân vaøo daân, nhaát laø ngöôøi phuï nöõ VN? böôùc ñöôøng cuøng cho Giaùo vieân giaûng theâm veû ñeïp ngöôøi phuï thaáy veû ñeïp ngöôøi phuï nöõ döôùi xaõ hoäi TD PK. nöõ Vieät Nam: giaøu tình III. Tổng kết thöông vaø coù söùc soáng - Ngoâ Taát Toá ñaõ thaønh coâng tieàm taøng maïnh meõ. trong vieäc xaây döïng nhaân vaät H: Em coù nhaän xeùt gì veà ngheä thuaät xaây Xaây döïng nhaân vaät ñieån hình ôû thôøi kyø tröôùc caùch döïng hình töôïng nhaân vaät ? ñieån hình - ngöôøi phuï nöõ maïng thaùng 8. + Chi lôùp 4 nhoùm moãi nhoùm choïn ra 6 VN - Ñoaïn trích ñaõ vaïch traàn boä HS ñeå ñoïc dieãn caûm vaø phaân vai. *Hoaït ñoäng nhoùm. maët taøn aùc, baát nhaân cuûa xaõ hoäi * GV nhaän xeùt - khen thöôûng - cho ñieåm. + Ngöôøi daãn truyeän. thöïc daân phong kieán ñöông thôøi. + Baø Laõo haøng xoùm. Xaõ hoäi aáy ñaõ ñaåy ngöôøi noâng + Teân cai leä. daân vaøo böôùc ñöôøng cuøng. + Ngöôøi nhaø lí tröôûng. - Ñoaïn trích cho thaáy veû ñeïp + Chò Daäu. taâm hoàn cuûa ngöôøi phuï nöõ noâng + Anh Daäu. daân, vöøa giaøu tình yeâu thöông vöøa coù söùc soáng tieàm taøng maïnh meõ.
4. Hoạt động 3: Luyện tập (7 phút) Gọi HS đọc diễn cảm lại văn bản có phân Thực hiện. vai (bốn vai: chị Dậu, anh Dậu, cai lệ, người nhà lí trưởng). Hoạt động 4: Vận dụng (6 phút) Về nhà thöû veõ tranh minh hoïa chò Daäu Caù nhaân hoaëc nhoùm. sau khi chieán thaéng hoaëc caûnh hai teân cai leä vaø ngöôøi nhaø lí tröôûng bò thaûm baïi döôùi tay ngöôøi ñaøn baø con moïn. H. Nhân vật chị Dậu là người phụ nữ như Trả lời thế nào (lúc chăm sóc chồng, khi chống lại cai lệ và người nhà lí trưởng)? Trả lời H. Cai lệ được miêu tả là người có bản chất ra sao? Lắng nghe, thực hiện. Về nhà: + Học bài. + Ñoïc laïi ñoaïn trích. + Toùm taét laïi taùc phaåm. Chuaån bò: Xây dựng đoạn văn trong văn bản.