Bài giảng Ngữ văn 6 - Văn bản: Bài học đường đời đầu tiên - Chu Đức Hòa

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Văn bản: Bài học đường đời đầu tiên - Chu Đức Hòa

1. Trên thế giới và nước ta có những nhà văn nổi tiếng gắn bó cả cuộc đời viết của mình cho đề tài trẻ em, một trong những đề tài khó khăn và thú vị bậc nhất. Tô Hoài là một trong những tác giả như thế.
2. NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG Chữ màu trắng: Ghi chép Chữ màu khác : Theo dõi, tìm hiểu bài và trả lời câu hỏi
3. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung - Em hãy trình bày vài nét về tác 1. Tác giả phẩm Dế Mèn phiêu lưu kí. -Tô Hoài (1920), quê ở Hà Nội. - Dế mèn phiêu lưu kí là tác -Là nhà văn hiện đại Việt Nam có phẩm nổi tiếng đầu tiên của Tô nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng. Hoài, được sáng tác lúc ông 21 2. Tác phẩm tuổi. - Thể loại của tác phẩm là kí nhưng thực chất vẫn là một truyện "Tiểu thuyết đồng thoại" một sáng tác chủ yếu là tưởng tượng và nhân hoá. - Đây là tác phẩm văn học hiện đại lại nhiều lần nhất được chuyển thể thành phim hoạt hình, múa rối được khán giả, độc giả nước ngoài hết sức hâm mộ.
4. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung Tác phẩm Dế Mèn phiêu lưu kí: 1. Tác giả Chương II, III: -Tô Hoài (1920), quê ở Hà Nội. Kể chuyện Dế Mèn bị -Là nhà văn hiện đại Việt Nam có bọn trẻ con bắt đi chọi nhau với nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng. các con dế khác. Mèn trốn thoát. 2. Tác phẩm Trên đường về gặp chị Nhà Trò bị sa vào lưới của bọn Nhện độc ác.Mèn đánh tan bọn nhện cứu chị Nhà Trò yếu ớt.
5. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung - Theo em, văn bản ta học hôm 1. Tác giả nay nằm trong phần nào của tác -Tô Hoài (1920), quê ở Hà Nội. phẩm? -Là nhà văn hiện đại Việt Nam có nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng. - Văn bản Bài học đường đời 2. Tác phẩm đầu tiên được trích trong chương I của tác phẩm Dế Mèn phiêu lưu kí.
6. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung - Em hãy tóm tắt đoạn trích vừa 1. Tác giả đọc. Đoạn trích kể về Dế -Tô Hoài (1920), quê ở Hà Nội. Mèn, một chú dế thanh niên -Là nhà văn hiện đại Việt Nam có cường tráng. Dế Mèn rất tự hào nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng. với kiểu cách con nhà võ của 2. Tác phẩm mình. Anh ta cà khịa với tất cả - Văn bản Bài học đường đời đầu người hàng xóm. Dế Mèn rất khinh miệt tiên được trích trong chương I một người bạn ở gần hang. Gọi của tác phẩm Dế Mèn phiêu lưu anh ta là Dế Choắt bởi anh ta kí. quá ốm yếu. Dế Mèn đã trêu 3. Đọc và tóm tắt chọc chị Cốc rồi lủi vào hang sâu. Chị Cốc tưởng Dế Choắt nên đã mổ anh ta trọng thương. Trước lúc chết, Choắt khuyên Dế Mèn nên chừa thói hung hăng và làm gì cũng phải biết suy nghĩ. Đó là bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
7. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả - Theo em, văn bản này có bố -Tô Hoài (1920), quê ở Hà Nội. cục như thế nào? -Là nhà văn hiện đại Việt Nam có - Đoạn 1: Từ đầu đến “đứng đầu nhiều tác phẩm văn học nổi tiếng. thiên hạ rồi" Miêu tả hình 2. Tác phẩm dáng, tính cách của Dế Mèn. - Văn bản Bài học đường đời đầu - Đoạn 2: Đoạn còn lại Kể về tiên được trích trong chương I bài học đường đời đầu tiên của của tác phẩm Dế Mèn phiêu lưu Dế Mèn. kí. 3. Đọc và tóm tắt 4. Chú thích 5. Bố cục
8. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung Khi xuất hiện ở đầu câu chuyện, II. Tìm hiểu văn bản Dế Mèn đã là "một chàng Dế 1. Bức chân dung tự hoạ của Dế thanh niên cường tráng". Chàng Mèn: Dế ấy đã hiện lên qua những nét a. Ngoại hình của Dế Mèn cụ thể nào về hình dáng? + Càng: mẫm bóng + Vuốt: cứng, nhọn hoắt. + Cánh: dài tận chấm đuôi một màu nâu bóng mỡ + Đầu: to, nổi từng tảng rất bướng + Răng: đen nhánh + Râu: dài, uốn cong.
9. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung - Dế Mèn lấy làm "hãnh diện với II. Tìm hiểu văn bản bà con về vẻ đẹp của mình". 1. Bức chân dung tự hoạ của Dế Theo em Dế Mèn có quyền hãnh Mèn: diện như thế không? a. Ngoại hình của Dế Mèn - Dế Mèn là một chàng Dế thanh -Dế Mèn có quyền hãnh diện với niên cường tráng, rất khoẻ, tự tin, bà con về vẻ đẹp của mình vì đó yêu đời và rất đẹp. là tình cảm chính đáng; - Không nên hãnh điện vì nó tạo thành thói kiêu ngạo hại cho Dế Mèn sau này.
10. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung - Qua hành động của Dế Mèn, em II. Tìm hiểu văn bản thấy Dế Mèn là chàng Dế như thế 1. Bức chân dung tự hoạ của Dế nào? Mèn: a. Ngoại hình của Dế Mèn - Quá kiêu căng, hợm hĩnh, - Dế Mèn là một chàng Dế thanh không tự biết mình. niên cường tráng, rất khoẻ, tự tin, yêu đời và rất đẹp. b. Hành động của Dế Mèn
11. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung - Em hãy thay thế một số từ đồng II. Tìm hiểu văn bản nghĩa với các từ in đậm trong các 1. Bức chân dung tự hoạ của Dế câu sau? Mèn: a. Ngoại hình của Dế Mèn - Chẳng bao lâu tôi đã trở thành - Dế Mèn là một chàng Dế thanh một chàng dế thanh niên cường niên cường tráng, rất khoẻ, tự tin, tráng. yêu đời và rất đẹp. b. Hành động của Dế Mèn - Quá kiêu căng, hợm hĩnh, không tự biết mình. c. Nghệ thuật
12. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung - Em hãy thay thế một số từ đồng II. Tìm hiểu văn bản nghĩa với các từ in đậm trong các 1. Bức chân dung tự hoạ của Dế câu sau? Mèn: a. Ngoại hình của Dế Mèn - Chẳng bao lâu tôi đã trở thành - Dế Mèn là một chàng Dế thanh một chàng dế thanh niên to lớn, niên cường tráng, rất khoẻ, tự tin, khoẻ mạnh. yêu đời và rất đẹp. - Tôi tợn lắm. Dám gây sự với tất b. Hành động của Dế Mèn cả mọi bà con trong xóm. - Quá kiêu căng, hợm hĩnh, không tự biết mình. c. Nghệ thuật
13. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung - Tác giả đã sử dụng các biện II. Tìm hiểu văn bản pháp nghệ thuật gì khi miêu tả Dế 1. Bức chân dung tự hoạ của Dế Mèn trong các câu sau? Mèn: a. Ngoại hình của Dế Mèn - Những ngọn cỏ gãy rạp, y như - Dế Mèn là một chàng Dế thanh có nhát dao vừa lia qua. niên cường tráng, rất khoẻ, tự tin, - Hai cái răng đen nhánh lúc nào yêu đời và rất đẹp. cũng nhai ngoàm ngoạp như hai b. Hành động của Dế Mèn lưỡi liềm máy làm việc. - Quá kiêu căng, hợm hĩnh, không tự biết mình. - Thủ pháp so sánh sinh động. c. Nghệ thuật - Từ ngữ đặc sắc, chính xác gợi tả.
14. TIẾT 73 – VĂN BẢN: BÀI HỌC ĐƯỜNG ĐỜI ĐẦU TIÊN (Trích Dế Mèn phiêu lưu kí – Tô Hoài) I. Tìm hiểu chung - Miêu tả ngoại hình kết hợp với II. Tìm hiểu văn bản hành động. 1. Bức chân dung tự hoạ của Dế Mèn: a. Ngoại hình của Dế Mèn - Em hãy nhận xét về những nét - Dế Mèn là một chàng Dế thanh đẹp và chưa đẹp trong hình dáng niên cường tráng, rất khoẻ, tự tin, và tính tình của Dế mèn? yêu đời và rất đẹp. b. Hành động của Dế Mèn - Nét đẹp: khoẻ mạnh, cường tráng, đầy sức sống, yêu đời, tự - Quá kiêu căng, hợm hĩnh, tin. không tự biết mình. c. Nghệ thuật - Nét chưa đẹp: Kiêu căng, tự - Từ ngữ đặc sắc, chính xác gợi phụ, hợm hĩnh, thích ra oai tả. - Thủ pháp so sánh sinh động. - Miêu tả từ khái quát đến cụ thể.
15. HÌNH ẢNH DẾ MÈN HIỆN LÊN TRONG VĂN BẢN HÌNH DÁNG HÀNH ĐỘNG Đi Tợn Quát đứng lắm, chị Vũ Trịnh Cánh: Đầu: Co Đôi Vuốt: oai giám Cào lên trọng, dài to, Răng: Râu: cẳng Nhai Càng: cứng vệ, cà Cào phành khoan tận nổi đen Uốn đạp ngoàm mẫm nhọn dún khịa đá phạch thai chấm mảng, nhánh cong phanh ngoạp bóng hoắt chân, với anh giòn vuốt đuôi bướng phách rung mọi Gọng dã râu râu người Vó Chàng dế thanh niên cường tráng Tưởng mình sắp đứng đầu thiên hạ. Nét đẹp: Nét chưa đẹp: khoẻ mạnh, cường tráng, Kiêu căng, tự phụ, đầy sức sống, yêu đời, tự tin. hợm hĩnh, thích ra oai
16. TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC CHÚC CÁC EM CHĂM NGOAN HỌC GIỎI GV: Chu Đức Hòa Trường THCS Phong Thạnh Đông