Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Chủ đề 10: Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ

Cái gậy có một chân

Biết giúp bà khỏi ngã

Chiếc com-pa bố vẽ

Có chân đứng, chân quay.

Cái kiềng đun hàng ngày

Ba chân xòe trong lửa.

Chẳng bao giờ đi cả

Là chiếc bàn bốn chân.

Riêng cái võng Trường Sơn

Không chân đi khắp nước.

              (Vũ Quần Phương)

ppt 14 trang mianlien 05/03/2023 2460
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Chủ đề 10: Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • pptbai_giang_ngu_van_lop_7_chu_de_10_tu_nhieu_nghia_va_hien_tuo.ppt

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Chủ đề 10: Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ

  1. CHỦ ĐỀ 10: TỪ NHIỀU NGHĨA VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ
  2. CHỦ ĐỀ 10 : TỪ NHIỀU NGHĨA VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ Com pa C¸i gËy C¸i kiÒng C¸i bµn Gièng: ch©n lµ n¬i tiÕp xóc víi ®Êt Kh¸c: - Ch©n cña c¸i compa ®Ó gióp c¸i compa quay ®­îc - Ch©n cña c¸i gËy dïng ®Ó ®ì bµ - Ch©n cña c¸i kiÒng dïng ®Ó ®ì th©n kiÒng vµ xoong nåi, trªn c¸i kiÒng - Ch©n cña c¸i bµn dïng ®Ó ®ì th©n bµn
  3. CHỦ ĐỀ 10 : TỪ NHIỀU NGHĨA VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ Những tõ cã nhiÒu nghÜa nh­ tõ ch©n : A: Mòi 1.Bé phËn cña c¬ thÓ ng­êi hoÆc vËt cã ®Ønh nhän (mòi ng­êi, mòi hæ) 2. Bé phËn phÝa tr­íc cña ph­¬ng tiÖn giao th«ng ®­êng thuû (mòi tµu, mòi thuyÒn) 3. Bé phËn nhän s¾c cña vò khÝ￿￿ (mòi dao, mòi sóng) B: B¸c 1. Lµ anh hoÆc chÞ cña bè mÑ mình hay những ng­êi lín tuæi h¬n bè mÑ mình. 2. Cho trøng vµo nåi ®un lªn: b¸c trøng
  4. CHỦ ĐỀ 10 : TỪ NHIỀU NGHĨA VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ Ví dụ: Bµ giµ ®i chî cÇu Đông Gieo mét quÎ bãi lÊy chång lîi chăng ThÇy bãi gieo quÎ nãi r»ng Lîi thì cã lîi như­ng răng ch¼ng cßn. Lîi 1: (h¸m lîi) C¸i cã Ých mµ con người thu được nhiÒu h¬n những gì mµ ng­êi ta ph¶i bá ra. Lîi 2,3: (răng lîi) PhÇn thÞt bao giữ xung quanh ch©n răng.
  5. CHỦ ĐỀ 10 : TỪ NHIỀU NGHĨA VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ 1.1. BéBé phËnphËn tiÕptiÕp xócxóc víivíi ®Êt®Êt cñacña ng­êing­êi hayhay ®éng®éng vËtvËt dùngdùng ®Ó®Ó đđii ®øng®øng (vd:(vd: đđauau ch©n,ch©n, nh¾mnh¾m m¾tm¾t ®­a®­a ch©n).ch©n). ĐâyĐây lµlµ nghÜanghÜa gècgèc 2.2. BéBé phËnphËn tiÕptiÕp xócxóc cñacña m«tm«t sèsè ®å®å v©t,v©t, cãcã t¸ct¸c dôngdông ®ì®ì chocho c¸cc¸c bébé phËnphËn kh¸c.kh¸c. ((vd:vd: ch©nch©n bbààn,n, ch©nch©n gi­êng,gi­êng, ch©nch©n kiÒngkiÒng ).). 3.3. BéBé phËnphËn g¾ng¾n liÒnliÒn víivíi ®Êt®Êt hoặchoặc mộtmột sựsự vậtvật khác.khác. (vd:(vd: ch©nch©n t­êng,t­êng, ch©nch©n nói,ch©nnói,ch©n rrăăng,ng, )) Đ©y lµ nghÜa chuyÓn
  6. CHỦ ĐỀ 10 : TỪ NHIỀU NGHĨA VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ Bài tập 2: Trong tiếng Việt, có một số từ chỉ bộ phận của cây cối được chuyển nghĩa để cấu tạo từ chỉ bộ phận cơ thể người. Hãy kể ra những trường hợp chuyển nghĩa đó. - Laù laù phổi, laù gan, laù laùch. - Quả quả tim, quả thận. - Buùp buùp ngoùn tay.
  7. CHỦ ĐỀ 10 : TỪ NHIỀU NGHĨA VÀ HIỆN TƯỢNG CHUYỂN NGHĨA CỦA TỪ Mïa xu©n lµ TÕt trång c©y Lµm cho ®Êt n­íc cµng ngµy cµng xu©n Xu©n1 : ChØ mïa xu©n (nghÜa gèc) Xu©n2: ChØ sù t­¬i ®Ñp, trÎ trung (nghÜa chuyÓn)