Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 95: Hành động nói

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 95: Hành động nói

1. Tiết 95: HÀNH ĐỘNG NÓI Cho đoạn trích sau Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn tinh, chúng mới hoàn hồn. Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói: - Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu. Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ con Lý Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân. (Thạch Sanh)
2. Tiết 95: HÀNH ĐỘNG NÓI Cho đoạn trích sau Mẹ con Lý Thông đang ngủ, bỗng nghe tiếng gọi cửa. Ngỡ là hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn tinh, chúng mới hoàn hồn. Nhưng Lý Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói: - Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu. Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ con Lý Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân. (Thạch Sanh)
3. cầu khiến (đề B- Mình còn 2 C- Thôi, bận thì 3 nghị, thông xem có bận gì để hôm khác, báo ) không đã. (C nói, A,B đến nhé, tụi nghe) mình chờ đấy! trình bày (hứa ) (B nói, A,C nghe) B B- Thôi được, A C 1 4 mình sẽ đến! A- Chủ nhật đến nhaø mình chơi ñöôïc khoâng? hứa hẹn (thông báo ) (B nói, A,C nghe) hỏi (rủ rê ) (A nói, B,C nghe)
4. MỘT SỐ KIỂU HÀNH ĐỘNG NÓI THƯỜNG GẶP: LÝ THÔNG VÀ ĐỐI THOẠI ÔNG LÃO VÀ THẠCH SANH A, B và C CON CÁ VÀNG trình bày(thông báo) hỏi (rủ rê) bộc lộ cảm xúc trình bày (đe doạ) trình bày (hứa) điều khiển (đề nghị) điều khiển điều khiển(đề nghị,thông báo) hứa hẹn hứa hẹn hứa hẹn (thông báo) HÀNH ĐỘNG NÓI MỤC ĐÍCH ◼ Hành động hỏi hỏi, rủ rê ◼ Hành động trình bày thông báo, nêu ý kiến, tả, kể ◼ Hành động điều khiển yêu cầu,đề nghị, đe doạ ◼ Hành động hứa hẹn hứa hẹn ◼ Hành động bộc lộ cảm xúc bộc lộ cảm xúc
5. Tiết 95: HÀNH ĐỘNG NÓI Baøi tËp nhanh: NhËn xÐt A. hái B: * Trong ®o¹n ®èi tho¹i trªn - CËu ®ã lµm bµi tËp chưa? cã nh÷ng hµnh ®éng nãi lµ: B. gËt ®Çu. - CËu ®· lµm bµi tËp cha? (Hái) A. l¹i hái: - Cã khã kh«ng? - Cã khã kh«ng? (Hái) B. l¾c ®Çu. ? Cho biÕt trong ®o¹n ®èi tho¹i trªn cã nh÷ng hµnh ®éng nãi nµo? → GËt ®Çu vµ l¾c ®Çu ? GËt ®Çu vµ l¾c ®Çu cã thùc hiÖn hµnh ®éng kh«ng? §ã cã ph¶i lµ kh«ng ph¶i lµ hµnh ®éng hµnh ®éng nãi kh«ng? Hµnh ®éng nãi mµ chØ lµ hµnh ®éng ®ã lµ g×? x¸c nhËn vµ hµnh ®éng b¸c bá.
6. Tiết 95: HÀNH ĐỘNG NÓI Bài 1 Traãm raát ñau xoùt Traãm muoán döïa Caùc khanh nghó veà vieäc ñoù, khoâng vaøo söï thuaän lôïi thếù naøo? theå khoâng ñoåi dôøi” cuûa ñaát aáy ñeå ñònh choã ôû. trình bày (neâu yù kieán) trình bày (khaúng ñònh) Hoûi MỤC ĐÍCH CỦA HÀNH ĐỘNG NÓI Khaúng ñònh söï caàn Khaúng ñònh thaønh Ñaïi La laø Taïo söï ñoàng thieát phaûi dôøi ñoâ nôi choïn laøm kinh ñoâ môùi. caûm Quyeát ñònh dôøi ñoâ töø Hoa Lö sang thaønh Ñaïi La
7. (hái) - (1) B¸c trai ®· kh¸ råi chø? (c¶m ¬n) - (2) C¶m ¬n cô, nhµ ch¸u ®· tØnh t¸o như thường. - Nhưng xem ý h·y cßn lÒ bÒ lÖt bÖt chõng như vÉn mái mÖt l¾m. (tr×nh bµy) - (3) Nµy, b¶o b¸c Êy cã trèn ®i ®©u th× trèn . ( cÇu khiÕn) - Chø cø n»m ®Êy, chèc n÷a hä vµo thóc sưu, kh«ng cã, hä l¹i ®¸nh trãi ®i th× khæ. .(c¶m th¸n, béc lé c¶m xóc) - Ngưêi èm rÒ rÒ nh thÕ, nÕu l¹i ph¶i mét trËn ®ßn, nu«i mÊy th¸ng cho hoµn hån. .(c¶m th¸n, béc lé c¶m xóc) - (4) V©ng, ch¸u còng ®· nghÜ nh cô. ư (tiÕp nhËn) - Nhưng ®Ó ch¸o nguéi, ch¸u cho nhµ ch¸u ¨n lÊy vµi hóp c¸i ®·. (tr×nh bµy) - NhÞn su«ng tõ s¸ng h«m qua tíi giê cßn g×. (c¶m th¸n, béc lé c¶m xóc) - (5) ThÕ th× ph¶i dôc anh Êy ¨n mau lªn ®i, kÎo n÷a ngêi ta s¾p söa kÐo vµo råi ®Êy! (CÇu khiÕn)
8. Như vËy, kh«ng ph¶i c©u nµo cã tõ høa còng lµ thùc hiÖn hµnh ®éng høa. Hµnh ®éng høa chØ ®ưîc thùc hiÖn khi ngưêi nãi c©u høa ®ã ph¶i thuéc ng«i thø nhÊt.
9. Veà nhaø: * Baøi cuõ: - Hoïc baøi: Khaùi nieäm, caùc kieåu haønh ñoäng noùi. - Laøm baøi taäp 1,2b,c,3, 2.II sgk; hoaøn thaønh sô ñoà tö duy; söu taàm 5 caâu noùi trong vaên hoïc vaø cho bieát muïc ñích cuûa töøng caâu noùi. * Chuaån bò baøi môùi: Haønh ñoäng noùi (tt): - Tìm hieåu ví duï. - Caùc caùch thöïc hieän haønh ñoäng noùi.
10. Tiết 93: HÀNH ĐỘNG NÓI Chỉ ra các hành động nói và mục đích của mỗi hành động nói trong đoạn trích sau: Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và hỏi bằng giọng luống cuống: - Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ? Điểm thêm một “giây” nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa: - Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài. Cái Tí nghe nói giãy nảy, giống như sét đánh bên tai, nó liệng củ khoai vào rổ và oà lên khóc. [ ] Chừng như lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí vẫn tưởng những con vật ấy sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên nó đã vững dạ ngồi im. Bây giờ nghe mẹ giục nó phải đi, nó lại nhếch nhác, mếu khóc: - U nhất định bán con đấy ư ? U không cho con ở nhà nũa ư? Khốn nạn thân con thế này ! Trời ơi ! (Ngô Tất Tố, Tắt Đèn)
11. Tiết 93: HÀNH ĐỘNG NÓI I. Noäi dung baøi hoïc: 1. Hành động nói là gì? Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời nói nhằm mục đích nhất định. 2. Một số kiểu hành động nói thường gặp: Người ta dựa theo mục đích của hành động nói mà đặt tên cho nó. Những kiểu hành động nói thường gặp là hỏi, trình bày (báo tin, kể, tả, nêu ý kiến ), điều khiển (cầu khiến, đe doạ, thách thức ), hứa hẹn, bộc lộ cảm xúc. II- Luyện tập:
12. A B 1/ OÂi söùc treû! a) Haønh ñoäng trình baøy 2/ Traâu cuûa laõo caøy moät ngaøy b) Haønh ñoäng boäc loä tình ñöôïc maáy ñöôøng?Noái caâu ôû coätcaûm, Acaûm cho xuùc 3/ Moät hoâm ngöôøi choàngphuø ra hôïp c) vôùiHaønh haønh ñoäng hoûi bieån ñaùnh caù. ñoäng noùi töông öùng 4/ Toâi seõ giuùp oâng. ôû coät B.d) Haønh ñoäng ñieàu khieån 5/ Ñi tìm laïi con caù vaø ñoøi moät e) Haønh ñoäng höùa heïn caùi nhaø roäng. g) Haønh ñoäng baùo tin.