Bài giảng Sinh học 6 - Bài: Sự hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ - Phạm Văn An

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 6 - Bài: Sự hấp thụ nước và muối khoáng ở rễ - Phạm Văn An

1. Nếu không có nước, cây có lấy được muối khoáng hay không? Tại sao khi khô hạn, tốc độ lớn của cây lại chậm lại? Buổi trưa nắng gắt tại sao cây không bị chết bởi nhiệt độ cao? * Vai trò của nước với đời sống thực vật - Là dung môi, đảm bảo sự bền vững của hệ thống keo nguyên sinh, - Đảm bảo hình dạng của tế bào, - Tham gia vào các quá trình sinh lý của cây (thoát hơi nước, ), - Ảnh hưởng đến sự phân bố của thực vật.
2. I. RỄ LÀ CƠ QUAN HẤP THỤ NƯỚC 1. Hình thái của hệ rễ: - Bao gồm: Rễ chính, rễ bên, lông hút, miền sinh trưởng kéo dài, đỉnh sinh trưởng. Đặc biệt là miền lông hút phát triển. - Một số loại rễ: rễ cọc, rễ chùm 2. Rễ cây phát triển nhanh bề mặt hấp thụ Cây trên cạn hấp thụ nước và muối khoáng chủ yếu qua phần nào của rễ? - Cây trên cạn hấp thụ nước và muối khoáng chủ yếu qua miền lông hút của rễ.
3. I. RỄ LÀ CƠ QUAN HẤP THỤ NƯỚC 1. Hình thái của hệ rễ: 2. Rễ cây phát triển nhanh bề mặt hấp thụ Tế bào lông hút cấu tạo phù hợp với chức năng hút nước và khoáng như thế nào? Môi trường ảnh hưởng như thế nào đến sự tồn tại và phát triển của lông hút? - Tế bào lông hút có thành tế bào mỏng, không thấm cutin, có áp suất thẩm thấu lớn. - Trong môi trường quá ưu trương, quá axit hay thiếu ôxi thì lông hút sẽ biến mất.
4. I. RỄ LÀ CƠ QUAN HẤP THỤ NƯỚC II. CƠ CHẾ HẤP THỤ NƯỚC VÀ IÔN KHOÁNG Ở RỄ CÂY 1. Hấp thụ nước và các ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút: a. Hấp thụ nước: Hãy dự đoán sự biến đổi của tế bào TV khi cho vào 3 cốc đựng 3 dung dịch có nồng độ ưu trương, nhược trương, đẳng trương? Từ đó cho biết nước được hấp thụ từ đất vào tế bào lông hút theo cơ chế nào? Giải thích?
5. I. RỄ LÀ CƠ QUAN HẤP THỤ NƯỚC II. CƠ CHẾ HẤP THỤ NƯỚC VÀ IÔN KHOÁNG Ở RỄ CÂY 1. Hấp thụ nước và các ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút: a. Hấp thụ nước: - Nguyên nhân: + Quá trình thoát hơi nước ở lá hút nước lên phía trên, làm giảm hàm lượng nước trong tế bào lông hút của rễ. + Hoạt động hô hấp mạnh của rễ tạo ra các sản phẩm của axit hữu cơ làm tăng nồng độ dịch bào.
6. I. RỄ LÀ CƠ QUAN HẤP THỤ NƯỚC II. CƠ CHẾ HẤP THỤ NƯỚC VÀ IÔN KHOÁNG Ở RỄ CÂY 1. Hấp thụ nước và các ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút: a. Hấp thụ nước: b. Hấp thụ muối khoáng: - Các ion khoáng xâm nhập vào tế bào rễ cây một cách chọn lọc theo hai cơ chế: + Thụ động: khuếch tán từ nơi nồng độ ion cao (trong đất) đến nơi có nồng độ ion thấp (tế bào lông hút). + Chủ động: di chuyển ngược chiều gradien nồng độ và cần năng lượng.
7. I. RỄ LÀ CƠ QUAN HẤP THỤ NƯỚC II. CƠ CHẾ HẤP THỤ NƯỚC VÀ IÔN KHOÁNG Ở RỄ CÂY 1. Hấp thụ nước và các ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút: 2. Dòng nước và các ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ:
8. I. RỄ LÀ CƠ QUAN HẤP THỤ NƯỚC II. CƠ CHẾ HẤP THỤ NƯỚC VÀ IÔN KHOÁNG Ở RỄ CÂY 1. Hấp thụ nước và các ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút: 2. Dòng nước và các ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ: Đai Caspari có vai trò gì? Đai Caspari có vai trò điều chỉnh dòng vận chuyển vào Nội bì trung trụ. Vì sao nước từ lông hút vào mạch gỗ của rễ theo một chiều? Sự chênh lệch áp suất thẩm thấu của tế bào theo hướng tăng dần từ ngoài vào.
9. I. RỄ LÀ CƠ QUAN HẤP THỤ NƯỚC II. CƠ CHẾ HẤP THỤ NƯỚC VÀ IÔN KHOÁNG Ở RỄ CÂY III. ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC TÁC NHÂN MÔI TRƯỜNG ĐỐI VỚI QUÁ TRÌNH HẤP THỤ NƯỚC VÀ ION KHOÁNG Ở RỄ CÂY + pH của đất: quá axit, quá kiềm, lông hút chết. + Độ thoáng của đất: đất thiếu ôxi ảnh hưởng đến quá trình hô hấp của rễ sẽ ảnh hưởng đến áp suất rễ. - Hệ rễ cây ảnh hưởng đến môi trường: Rễ tiết các chất làm thay đổi tính chất lý hoá của đất.
10. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC Ở NHÀ - Cắt ngang qua thân cây cà chua (hoặc cây khác), hãy quan sát hiện tượng xảy ra, giải thích? - Đọc mục “em có biết” trong sách giáo khoa. - Học, trả lời câu hỏi và bài tập cuối bài. - Đọc bài mới trước khi tới lớp.