Bài giảng Sinh học 9 - Bài 17: Mối quan hệ giữa gen và ARN - Năm học 2022-2023 - Trường THCS Tân An Hội

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Bài 17: Mối quan hệ giữa gen và ARN - Năm học 2022-2023 - Trường THCS Tân An Hội

1. PHÒNG GD - ĐT MANG THÍT TRƯỜNG THCS TÂN AN HỘI CHÀO MỪNG QUÝ GIÁM KHẢO HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI, GIÁO VIÊN CHỦ NHIỆM GIỎI THCS CẤP TỈNH NĂM HỌC 2022 - 2023 Tân An Hội, ngày 28 tháng 10 năm 2022
2. 1. Mô tả sơ lược quá trình tự nhân đôi của ADN? 2. Giải thích vì sao 2 ADN con được tạo ra qua cơ chế nhân đôi lại giống ADN mẹ? 3
3. Trong tế bào, ngoài ADN Vàocòn bài mới:có Trongmột tếloại bào, ngoàiaxit AND cón có một loại axit nulêic nữa, đónulêic là ARN. nữa Vậy đó ARN là có ARN cấu tạo,. chức năng như thế nào? Giữa gen và ARN cóVậy mối ARNquan hệ có gì vớicấu nhau tạo ? Chúngvà tachức sẽ tìm năng hiểu quagì? nội Giữa dung bàigen học hômvà ARNnay. có mối quan hệ với nhau như thế nào? Chúng ta sẽ tìm hiểu qua bài hôm nay 4
4. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN I. ARN (Axit RibôNuclêic) II. ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào?
5. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN I. ARN (Axit ribônuclêic) ARN được cấu tạo từ những 1. Cấu tạo nguyên tố nào? - ARN cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N và P. ARN là đại phân tử, - ARN là đại phân tử, gồm cấu tạo theo một mạch xoắn đơn, cấu tạo nguyên tắc theo nguyên tắc đa phân mà đa phân đơn phân là 4 loại nuclêôtit: Vậy đơn phân A, U, G, X. của ARN là gì và gồm những loại nào? 6
6. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN Thảo luận: 1. Quan sát hình 17.1 so sánh cấu tạo của ARN và ADN rồi điền kết quả vào bảng sau: Đặc điểm ARN ADN 1. Số mạch đơn 2. Các loại đơn phân 3. Kích thước, khối lượng 2. Vậy cấu tạo của ADN và ARN giống nhau ở những điểm nào? 7
7. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN Quan sát và nhận xét trình tự từng nội dung: Đặc điểm ARN ADN 1. Số mạch 1 2 đơn 2. Các loại đơn phân A, U, A, T, G, X G, X 3. Kích nhỏ lớn thước, khối hơn hơn lượng ADN ARN 8
8. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN 2. Vậy cấu tạo của ADN và ARN giống nhau ở những điểm nào? - Đều cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N và P. - Đều là đại phân tử, cấu tạo theo nguyên tắc đa phân. - Đơn phân có 3 loại giống nhau là: A, G, X. - Các nuclêôtit đều liên kết với nhau thành mạch. 9
9. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN I. ARN (Axit ribônuclêic) 1. Cấu tạo ARN được chia làm những 2. Chức năng: ARN gồm 3 loại loại nào và dựa vào đâu mà phân loại như vậy? 10
10. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN Các loại ARN Chức năng Ghép cột 1. mARN A. Vận chuyển axit amin tương ứng tới nơi tổng hợp prôtêin 1.C 2. tARN B. Là thành phần cấu tạo nên ribôxôm - nơi tổng hợp prôtêin. 2.A 3. rARN C. Truyền đạt thông tin quy định cấu trúc của prôtêin cần được tổng hợp. 3.B
11. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN I. ARN (Axit ribônuclêic) 1. Cấu tạo 2. Chức năng: ARN gồm 3 loại: - mARN: truyền đạt thông tin quy định cấu trúc của prôtêin. Quan hệ chức năng của 3 loại - tARN: vận chuyển axitamin tới nơi ARN trên? tổng hợp prôtêin. Đều tham gia vào quá trình - rARN: là thành phần cấu tạo nên ribôxôm- nơi tổng hợp prôtêin. tổng hợp ARN. II. ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào? 12
12. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN I. ARN (Axit ribônuclêic) II. ARN được tổng hợp theo ARN được tổng hợp ở đâu? nguyên tắc nào? - ARN được tổng hợp ở kì trung gian, tại nhiễm sắc thể, trong nhân tế bào. 1. Quá trình tổng hợp ARN - Gen tháo xoắn, tách dần thành 2 mạch đơn. - Các nuclêôtit ở mạch khuôn liên kết với các nuclêôtit tự do theo nguyên tắc bổ sung. - Khi tổng hợp xong, ARN tách Quá trình tổng hợp ARN khỏi gen đi ra chất tế bào. diễn ra như thế nào? 13
13. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN I. ARN (Axit ribônuclêic) II. ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào? 1. Quá trình tổng hợp ARN 2. Nguyên tắc tổng hợp 14
14. 1. ARN được tổng hợp dựa vào mấy mạch đơn của gen? Dựa trên 1 mạch đơn của gen, gọi là mạch khuôn. 2. Các loại nuclêôtit nào liên kết với nhau để tạo cặp trong quá trình hình thành mạch ARN? Nuclêôtit loại A của mạch khuôn liên kết với nuclêôtit lọại U của mạch ARN. Tương tự: T- A, G-X, X-G 15
15. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN I. ARN (Axit ribônuclêic) II. ARN được tổng hợp theo ARN được tổng hợp dựa trên nguyên tắc nào? những nguyên tắc nào? 1. Quá trình tổng hợp ARN 2. Nguyên tắc tổng hợp - Nguyên tắc khuôn mẫu: Dựa trên 1 mạch đơn của gen. - Nguyên tắc bổ sung: A - U, T- A, G - X, X - G 16
16. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN I. ARN (Axit ribônuclêic) II. ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào? 1. Quá trình tổng hợp ARN 2. Nguyên tắc tổng hợp 3. Mối quan hệ giữa gen và ARN Có nhận xét gì về trình tự các đơn phân trên mạch ARN so với mỗi mạch Trình tự các nuclêôtit trên mạch khuôn của gen quy định đơn của gen? trình tự các nuclêôtit trên mạch ARN. 17
17. Một đoạn mạch của gen có cấu trúc như sau: Mạch 1: – A – T – G – X – T – X – G – | | | | | | | Mạch 2: – T – A – X – G – A – G – X – Xác định trình tự các đơn phân của đoạn mạch ARN được tổng hợp từ mạch 2? 18
18. Đáp án: Trình tự các đơn phân của mạch ARN được tổng hợp từ mạch 2 là: – A – U – G – X – U – X – G – 19
19. BÀI 17. MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN I. ARN (Axit ribônuclêic) 1. Cấu tạo 1. Quá trình tổng hợp ARN - ARN cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N - Gen tháo xoắn, tách dần thành 2 mạch và P. đơn. - ARN là đại phân tử, gồm một mạch xoắn - Các nuclêôtit ở mạch khuôn liên kết với đơn, cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà các nuclêôtit tự do theo nguyên tắc bổ sung. đơn phân là 4 loại nuclêôtit : A, U, G, X. 2. Chức năng : ARN gồm 3 loại: - Khi tổng hợp xong, ARN tách khỏi gen đi - mARN: truyền đạt thông tin quy định ra chất tế bào. cấu trúc của prôtêin. 2. Nguyên tắc tổng hợp - tARN: vận chuyển axitamin tới nơi - Nguyên tắc khuôn mẫu: Dựa trên 1 tổng hợp prôtêin. mạch đơn của gen. - rARN: là thành phần cấu tạo nên - Nguyên tắc bổ sung ribôxôm- nơi tổng hợp prôtêin A - U, T – A, G – X, X - G II. ARN được tổng hợp theo nguyên tắc 3. Mối quan hệ giữa gen và ARN nào? Trình tự các nuclêôtit trên mạch khuôn - ARN được tổng hợp ở kì trung gian, của gen quy định trình tự các nuclêôtit trên tại nhiễm sắc thể, trong nhân tế bào. mạch ARN. 20