Giáo án Ngữ văn Lớp 7 (Chân trời sáng tạo) - Bài 5: Từng bước hoàn thiện bản thân (Văn bản thông tin) - Vương Thị Mai

Nội dung text: Giáo án Ngữ văn Lớp 7 (Chân trời sáng tạo) - Bài 5: Từng bước hoàn thiện bản thân (Văn bản thông tin) - Vương Thị Mai

1. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo Thời gian XDKH: . Thời điểm THKH: BÀI 5: TỪNG BƯỚC HOÀN THIỆN BẢN THÂN (Văn bản thông tin) Văn bản 1: CHÚNG TA CÓ THỂ ĐỌC NHANH HƠN Thời lượng: 3 tiết I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức Đặc điểm văn bản giới thiệu một quy tắc hay luật lệ trong trò chơi hay hoạt động; Mối quan hệ giữa đặc điểm văn bản với mục đích của nó; vai trò các chi tiết trong việc thể hiện thông tin cơ bản của văn bản. Cước chú và tác dụng của cước chú, tài liệu tham khảo; 2. Năng lực 1.1. Năng lực đặc thù - Năng lực tự chủ và tự học: tự nghiên cứu bài ở nhà; tìm đọc các văn bản thông tin; hoàn thành các phiếu học tập; chia sẻ, thảo luận, đánh giá qua các hoạt động nhóm. - Năng lực giải quyết vấn đề: phối hợp, vận dụng những kinh nghiệm của bản thân, kiến thức, kĩ năng để giải quyết các tình huống trong học tập. 1.2. Năng lực chung - Nhận biết được đặc điểm của văn bản thông tin giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động. - Chỉ ra được mối quan hệ giữa đặc điểm văn bản với mục đích của nó; nhận biết được vai trò của các chi tiết trong việc thể hiện thông tin cơ bản của văn bản. - Nhận biết được tác dụng của cước chú, tài liệu tham khảo trong văn bản thông tin. - Nêu được những trải nghiệm trong cuộc sống đã giúp bản thân hiểu hơn các ý tưởng hay vấn đề đặt ra trong văn bản. 1.3. Phẩmchất Chăm chỉ: Chăm học, chăm làm, học hỏi những phương pháp mới để phát triển bản thân. Trách nhiệm: Có trách nhiệm với bản thân và cộng đồng, nâng cao ý thức trách nhiệm học tập phát triển bản thân và đóng góp cho xã hội. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU - SGK, SGV - Tranh, ảnh liên quan đến bài học. - Máy tính, ti vi. - Phiếu học tập. III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. HĐ 1. Xác định vấn đề/chuẩn bị đọc (10 phút) Mục tiêu Kết nối tri thức, dẫn dắt học sinh nhận biết mục tiêu văn bản. Tạo hứng khởi cho cho sinh trước khi vào bài mới. Vương Thị Mai - Dự án miễn phí Ngữ văn 7. Năm 2022 Page 1
2. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo 2. Nội dung Gợi nhắc tri thức về văn bản thông tin 3. Sản phẩm Hs nắm được sơ bộ đặc điểm VBTT. 4. Tổ chức thực hiện B1. Chuyển giao nhiệm vụ - Yêu cầu hs ghép nối dữ kiện có trong phần tri thức Ngữ văn B2. Thực hiện nhiệm vụ HS trả lời câu hỏi. B3. Báo cáo thảo luận Hs chia sẻ với nhau về những hiểu biết của mình khi đọc xong tri thức ngữ văn B4. Kết luận, nhận định - GV nhắc lại tri thức về văn bản thông tin. - GV cho học sinh xem video về ý nghĩa của việc đọc sách, một trong những yếu tố quan trọng để phát triển bản thân - GV giới thiệu văn bản 1. Các em thân mến, trong các hoạt động như đọc sách, ghi chép, có cần đến quy tắc, luật lệ không? Vì sao? Khi đọc một văn bản, em thường đọc thành tiếng hay đọc thẩm và em đã bằng lòng với khả năng đọc hiểu văn bản của mình chưa nào? HĐ 2. Hình thành kiến thức mới I. ĐỌC TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN a. Mục tiêu: Giúp HS - Có nhận thức khái quát về văn bản. Vương Thị Mai - Dự án miễn phí Ngữ văn 7. Năm 2022 Page 2
3. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo b. Nội dung: Đọc và trả lời câu hỏi theo dõi. Tổ chức thực hiện Dự kiến sản phẩm B1. Chuyển giao nhiệm vụ GV hướng dẫn cho hs đọc bài B2. Thực hiện nhiêm vụ Hs thực hiện cá nhân, đọc bài, theo hướng dẫn của giáo viên. B3. Báo cáo thảo luận HS chia sẻ với bạn bè hoặc người thân về những cảm nhận của mình sau khi đọc xong văn bản B4. Kết luận, nhận định Gv kết luận trên bài giảng. II. SUY NGẪM VÀ PHẢN HỒI 1. Cấu trúc văn bản thông tin a. Mục tiêu Nhận biết được đặc điểm của văn bản thông tin giới thiệu một quy tắc hoặc luật lệ trong trò chơi hay hoạt động. b. Nội dung HS tìm hiểu thông tin cơ bản, thông tin chi tiết, cước chú, tài liệu tham khảo của văn bản. Tổ chức thực hiện Dự kiến sản phẩm Vương Thị Mai - Dự án miễn phí Ngữ văn 7. Năm 2022 Page 3
4. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo B1. Chuyển giao nhiệm vụ a. Thông tin cơ bản Gv tổ chức cho hs trả lời các câu hỏi. Nhan đề: ngắn gọn, là kiểu câu hỏi, thể hiện nội ? Em hãy nhận xét về thông tin cơ bản của dung chính của văn bản. văn bản? Sa-pô ngắn gọn gồm 2 câu văn, giới thiệu tóm tắt ? Nhận xét về nhan đề, sa-pô của văn bản? nội dung của văn bản là làm theo lời khuyên và ? Vb này liệt kê mấy phương pháp giúp đọc hướng dẫn của tác giả Adam Khoo để có thể đọc sách tốt hơn? nhanh hơn và nắm bắt thông tin hiệu quả hơn. B2. Thực hiện nhiêm vụ b. Thông tin chi tiết Hs thực hiện cá nhân. - 6 đề mục nếu 6 phương pháp đọc sách B3. Báo cáo thảo luận - Hinh ảnh minh hoạ1, 2,3 ở mục 2 và 3, số liệu Hs ghi vào trong vở và chia sẻ câu trả lời với các ở mục 6 bạn khác, đánh giá, nhận xét những ý kiến, chia - Cước chú ở chân trang giải thích nhan đề văn sẻ của các bạn khác. bản, giải thích sự khác biệt giữa đọc thầm và đọc B4. Kết luận, nhận định bằng mắt. Gv kết luận trên bài giảng - Tài liệu tham khảo ở cuối văn bản trích 6 nguồn tài liệu. 2. Kiểu văn bản thông tin a. Mục tiêu Học sinh nhận biết nội dung văn bản, mục đích, ý nghĩa, bố cục của văn bản b. Nội dung Tìm hiểu nội dung văn bản thông tin, mục đích, ý nghĩa, bố cục của văn bản, Tổ chức thực hiện Dự kiến sản phẩm - Nội dung: Văn bản giới thiệu một quy tắc hoặc hay luật lệ trong hoạt động ( quy tắc, cách B1. Chuyển giao nhiệm vụ thức nâng cao tốc độ đọc, hoạt động đọc sách). Gv tổ chức cho hs thảo luận nhóm đôi, điền vào - Mục đích, ý nghĩa: giúp người đọc biết PHT số 1 phương pháp, kĩ năng đọc sách tăng hiệu quả nắm bắt thông tin, làm tiền đề cho sự thành công trong học tập và trong cuộc sống. Vương Thị Mai - Dự án miễn phí Ngữ văn 7. Năm 2022 Page 4
5. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo - Bố cục: Các phần, đề mục rõ ràng, các thông tin được trình bày đẩy đủ, ngắn gọn, dễ hiểu kèm theo hình ảnh minh họa cụ thể. B2. Thực hiện nhiêm vụ Hs thực hiện nhóm . B3. Báo cáo thảo luận Hs ghi PHT và chia sẻ câu trả lời với các bạn khác, đánh giá, nhận xét những ý kiến, chia sẻ của các bạn khác. B4. Kết luận, nhận định Gv kết luận trên bài giảng 3. Mối quan hệ giữa đặc điểm và mục đích, giữa các thông tin trong văn bản a. Mục tiêu Chỉ ra được mối quan hệ giữa đặc điểm văn bản với mục đích của nó; nhận biết được vai trò của các chi tiết trong việc thể hiện thông tin cơ bản của văn bản. b. Nội dung Học sinh tìm hiểu mối quan mối quan hệ giữa đặc điểm văn bản với mục đích của nó; Thảo luận nhóm để nhận biết vai trò của các chi tiết trong việc thể hiện thông tin cơ bản của văn bản. Tổ chức thực hiện Dự kiến sản phẩm B1. Chuyển giao nhiệm vụ a. Mối quan hệ giữa đặc điểm và mục đích viết ? Đặc điểm văn bản và mục đích có mối quan Bố cục với đề mục rõ ràng, kết hợp với hệ như thế nào? hình ảnh minh họa giúp tác giả truyền tải cao ? Mối quan hệ giữa thông tin cơ bản và thông nhất hiệu quả của thông tin đến với người đọc, tin chi tiết? bản thân người đọc cũng sẽ năm bắt nội dung có Gv chia lớp thành 6 nhóm, mỗi nhóm từ 5-8 bạn. hệ thống dễ dàng hơn. Thực hiện PHT số 2. Vương Thị Mai - Dự án miễn phí Ngữ văn 7. Năm 2022 Page 5
6. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo b. Mối quan hệ giữa thông tin chi tiết và thông tin cơ bản Thông tin cơ bản ngắn gọn, rõ ràng, trọng tâm. Thông tin chi tiết bậc 1 là các đề mục triển khai các ý từ thông tin cơ bản , tác giả lựa chọn 6 đề mục, là 6 phương pháp cần thiết để tăng hiệu quả đọc, B2. Thực hiện nhiêm vụ từ các đề mục hình thành thông tin bậc 2 Hs thực hiện thảo luận nhóm . là những đoạn văn, mỗi đoạn văn có sự truyền tải B3. Báo cáo thảo luận thông tin bằng lời thuyết minh và bằng hình ảnh. Đại diện các nhóm báo cáo kết quả sản phẩm, đánh giá, nhận xét sản phẩm của nhóm khác B4. Kết luận, nhận định Gv kết luận trên bài giảng III. LUYỆN TẬP, VẬN DỤNG a. Mục tiêu Hs biết cách đọc nhanh một văn bản Nhận biết đặc điểm văn bản thông tin b. Nội dung ? Thực hành luyện đọc theo những phương pháp mà văn bản nêu ra? ? Tìm đặc điểm của văn bản thông tin? c. Sản phẩm HS tự đánh giá, nhận xét quá trình và hiệu quả thực hiện, chia sẻ với những người xung quanh. d. Tổ chức thực hiện B1. Chuyển giao nhiệm vụ GV yêu cầu hs về nhà đọc một số văn bản. B2. Thực hiện nhiêm vụ Vương Thị Mai - Dự án miễn phí Ngữ văn 7. Năm 2022 Page 6
7. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo Hs thực hiện tại nhà. B3. Báo cáo thảo luận Hs chia sẻ trước lớp về quá trình và kết quả thực hiện nhiệm vụ của mình B4. Kết luận, nhận định GV nhận xét kết luận Những vấn đề cần lưu ý sau bài dạy .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................    BÀI 5: TỪNG BƯỚC HOÀN THIỆN BẢN THÂN ( Văn bản thông tin) Văn bản 2: CÁCH GHI CHÉP ĐỂ NẮM ĐƯỢC NỘI DUNG BÀI HỌC – DƯ GIA HUY – I. MỤC TIÊU 1. Về năng lực * Năng lực chung - Giao tiếp và hợp tác trong làm việc nhóm và trình bày sản phẩm nhóm. - Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc đọc và hoàn thiện phiếu học tập ở nhà. - Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong việc chủ động tạo lập văn bản. * Năng lực đặc thù Vương Thị Mai - Dự án miễn phí Ngữ văn 7. Năm 2022 Page 7
8. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo - Nhận biết được đặc điểm của văn bản giới thiệu một quy tắc hay luật lệ trong hoạt động; chỉ ra được đặc điểm văn bản với mục đích của nó; nhận biết được vai trò của các chi tiết trong việc thể hiện thông tin cơ bản của văn bản. - Nhận biết và hiểu được tác dụng của cước chú, tài liệu tham khảo trong văn bản thông tin; nêu được những trải nghiệm trong cuộc sống đã giúp bản thân hiểu hơn các ý tưởng hay vấn đề trong văn bản 2. Về phẩm chất: Chăm chỉ rèn luyện, trau dồi các kĩ năng, biết chia sẻ kinh nghiệm của bản thân với người khác. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU - Ti vi, máy tính, bảng phụ - Các phiếu học tập III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (10’) a. Mục tiêu: Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình. b. Nội dung: GV Hướng dẫn học sinh thực hiện những chỉ dẫn trong phần chuẩn bị đọc ở SGK cho học sinh thực hiện. Có thể thực hiện trò chơi lật mở mảnh ghép để đi tới cách ghi chép khoa học HS giở vở và quan sát, suy nghĩ cá nhân, kết nối tri thức trong thực tiễn với nội dung bài học. c. Sản phẩm: Cảm nhận của học sinh và lời chuyển dẫn của giáo viên. d. Tổ chức thực hiện: HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) - Chúng ta cùng lật giở vở ghi của chúng ta ra xem phần ghi chép của chúng ta đã sạch sẽ, khoa học chưa? Nội dung ghi chép có giúp em dễ hiểu và dễ ghi nhớ không? Không khoa học ở chỗ nào? B2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát vào vở ghi thực tế của mình để đưa ra câu trả lời cho HS thảo luận trả lời câu hỏi: câu hỏi ở phần chuẩn bị đọc. GV Gợi ý cho học sinh nếu các em còn lúng túng chưa sử dụng từ phù hợp. Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - Mời 1 HS đại diện trình bày câu trả lời - GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của bạn. Vương Thị Mai - Dự án miễn phí Ngữ văn 7. Năm 2022 Page 8
9. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ - Nhận xét câu trả lời của HS cũng như ý kiến nhận xét của các em. - cho học sinh xem một vài cách ghi khoa học - Kết nối vào nội dung đọc – hiểu văn bản. HS theo dõi tranh ảnh và nêu cảm nhận. Như các em đã biết, ngoài việc chú ý lắng nghe thì ghi chép một cách khoa học, dễ đọc, dễ hiểu và dễ ghi nhớ những gì chúng ta được học cũng rất quan trọng trong quá trình học tập và trau dồi kiến thức. Đó cũng chính là cách thức được thể hiện trong văn bản thông tin mà chúng ta sẽ cùng trải nghiệm Văn bản “Cách ghi chép để nắm nội dung bài học” của tác giả Du Gia Huy. 2. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (80’) Hoạt động 1: Trải nghiệm cùng văn bản ( 20’) a. Mục tiêu: Giúp HS biết cách đọc văn bản. b. Nội dung: Gv hướng dẫn HS cách đọc. c. Sản phẩm học tập: HS tiếp thu kiến thức. d. Tổ chức thực hiện: Tổ chức thực hiện Sản phẩm NV1: Hướng dẫn học sinh đọc I/ Trải ngiệm cùng văn bản. Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ HS biết cách đọc thầm, trả lời được - GV các câu hỏi dự đoán, suy luận. + Hướng dẫn cách đọc thầm, đọc to, đọc diễn cảm - HS biết cách đọc to, trôi chảy, phù hợp với văn bản. Vương Thị Mai - Dự án miễn phí Ngữ văn 7. Năm 2022 Page 9
10. Kế hoạch bài dạy Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo + GV đọc mẫu thành tiếng một đoạn đầu, sau đó HS thay nhau đọc thành tiếng toàn VB. Câu hỏi thảo luận theo nhóm ghép đôi: PHT số 1. 1. Xuất xứ: Tác giả Du Gia Huy ? Xuất xứ của văn bản, Phương thức biểu đạt được tác giả sử dụng (In trong Bí kíp ghi chép hiệu quả, Di trong văn bản là gì? Huân minh họa, Thiện Minh dịch) ? Văn bản được chia làm mấy phần? Nêu nội dung chính của từng 2. Thể loại: văn bản thông tin phần. 3. Phương thức biểu đạt: thuyết minh - HS tiếp nhận nhiệm vụ 4. Bố cục (2 phần) Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện nhiệm vụ +Phần 1 (từ đầu đến “một trong các - HS đọc văn bản, tìm hiểu trong SGK cách sau đây”): Giới thiệu về ghi chép - Làm việc theo nhóm ghép đôi 2 phút, nhận xét góp ý để hoàn +Phần 2 (còn lại): Các cách ghi chép thiện phần đọc, trả lời các câu hỏi trong phiếu học tập hiệu quả Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - HS trình bày sản phẩm - GV gọi hs nhận xét. Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ - GV sửa lại cách đọc cho HS ( nếu HS đọc chưa đúng). - Nhận xét về thái độ học tập và sản phẩm của HS - Chốt kiến thức và chuyển ý sang mục sau. Hoạt động 2: Suy ngẫm và phản hồi ( 30’) a. Mục tiêu: - Nắm được những dấu hiệu của văn bản thuyết minh giới thiệu một quy tắc hay một luật lệ, cách thức hoạt động. - Chỉ ra được mối quan hệ giữa đặc điểm văn bản với mục đích của nó. b. Nội dung: Gv tổ chức cho hs tìm hiểu theo hình thức thảo luận, tìm hiểu khái niệm, phương thức biểu đạt. c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời bằng ngôn ngữ, PHT, sản phẩm trên giấy A0 d. Tổ chức thực hiện: Tổ chức thực hiện Sản phẩm II/ Suy ngẫm và phản hồi 1. Giới thiệu về ghi chép B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) Vương Thị Mai - Dự án miễn phí Ngữ văn 7. Năm 2022 Page 10