Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 7 (Kết nối tri thức với cuộc sống) - Bài 10: Trang sách và cuộc sống - Thách thức đầu tiên: Chinh phục những cuốn sách mới

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 7 (Kết nối tri thức với cuộc sống) - Bài 10: Trang sách và cuộc sống - Thách thức đầu tiên: Chinh phục những cuốn sách mới

1. BÀI 10. TRANG SÁCH VÀ CUỘC SỐNG THÁCH THỨC ĐẦU TIÊN: CHINH PHỤC NHỮNG CUỐN SÁCH MỚI I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức: - Nội dung, thông tin về một số cuốn sách. - Văn bản nghị luận văn học và đặc điểm của nó (lý lẽ và dẫn chứng) được thể hiện trong văn bản đọc. - Mối quan hệ giữa đặc điểm và nội dung chính của văn bản với mục đích của nó. 2. Về năng lực: - Tìm hiểu, thu thập thông tin về sách, về các văn bản văn học. - Đọc - xây dựng các sản phẩm thể hiện việc nắm bắt được thông tin, hiểu biết về các cuốn sách đã đọc. - Hợp tác, chia sẻ thông tin - kết quả của hoạt động đọc và báo cáo dự án của nhóm. - Phát biểu, trình bày ý kiến, bộc lộ cảm nghĩ, quan điểm, sở thích cá nhân về nhân vật, tác giả hoặc những điều thú vị trong sách. - Phát huy năng lực thẩm mỹ và sáng tạo của HS qua các hoạt động. 3. Về phẩm chất: - Chăm chỉ và yêu thích việc đọc sách, biết vận dụng những điều đã đọc vào thực tế II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU - SGK, SGV. - Một số cuốn sách hoặc tác phẩm văn học. - Pô-xtơ, các mẫu nhật kí đọc sách. - Máy chiếu, máy tính. - Giấy A0 hoặc bảng phụ để HS làm việc nhóm. - Phiếu học tập. Nhan đề Mở đầu Thế giới từ trang sách Bài học từ trang sách Vì sao cuốn Phần mở đầu Em đã gặp những ai và đến Những gì còn đọng lại sách có nhan có gì đáng chú nơi đâu qua trang sách đã trong tâm trí em? Vì sao đề như vậy? ý? Vì sao? đó? em thích cuốn sách này? III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG a. Mục tiêu: Xây dựng hoặc thiết kế một góc đọc sách nhỏ trong lớp học. B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) - GV giao nhiệm vụ cho HS ở tiết trước: về nhà tìm kiếm, chuẩn bị một số cuốn sách theo chủ đề đã chọn để tiết này cùng thiết kế góc đọc sách của lớp. GV hướng dẫn HS
2. xây dựng cây đọc sách với các mẫu nhật kí đọc sách, mẫu phiếu ghi chép về sách của nhóm hoặc cá nhân. B2: Thực hiện nhiệm vụ: HS đem quyển sách mà mình đã chuẩn bị lên và cùng nhau thiết kế góc đọc sách của mình. GV quan sát, hướng dẫn các em thực hiện. B3: Báo cáo, thảo luận: Hoàn thành góc đọc sách. B4: Kết luận, nhận định (GV): Nhận xét hoạt động thiết kế của HS và kết nối vào hoạt động hình thành kiến thức mới. B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) I. Cuốn sách mới – chân trời mới - Hướng dẫn HS chia nhóm đọc và lựa chọn cuốn - Mẫu po-xtơ cho hs tham khảo. sách của nhóm mình và đưa ra những nội dung cần chia sẻ 1- Đề tài: Cuốn sách đề cập đến phạm vi nào của đời sống? 2- Bố cục và nội dung chính: Cuốn sách có mấy chương, phần? Nội dung chính của từng chương phần là gì? 3- Nhân vật, sự kiện, bối cảnh nổi bật nào được thể hiện trong cuốn sách? 4- Có nững chi tiết quan trọng nào? Những đoạn văn, câu văn nào có thể gợi lên ý nghĩa, vấn đề chính trong cuốn sách? 5- Chủ đề, ý nghĩa, bài học mà em có thể rút ra sau khi đọc cuốn sách là gì? - Tổ chức cho HS đọc theo hình thức luân phiên nhau đọc cho nhóm nghe (nên khuyến khích HS lựa chọn những cuốn có dung lượng ngắn vì thời gian có hạn). - GV hướng dẫn học sinh lựa chọn hình thức chia sẻ, giới thiệu cuốn sách mà mình đã đọc như: sáng tác pô-xtơ minh họa kết hợp giới thiệu hoặc sơ đồ tư duy kết hợp giới thiệu hoặc xây dựng các đoạn phim ngắn thuyết trình (đã chuẩn bị trước) và tiến hành giới thiệu. - GV cũng có thể tổ chức cho các em đọc ngoài giờ lên lớp. Thời gian trên lớp HS cùng chia sẻ thông tin về cuốn sách mà nhóm đã đọc.
3. B2: Thực hiện nhiệm vụ HS - Cùng nhau đọc, sáng tạo pô- xtơ của nhóm theo các nội dung GV đã giao cho. - Tiến hành giới thiệu, chia sẻ thông tin đã thu thập được qua hoạt động đọc. GV quan sát, hướng dẫn các em thực hiện. B3: Báo cáo, thảo luận GV yêu cầu HS lên giới thiệu pô-xtơ. HS đại diện nhóm lên treo Pô-xtơ của nhóm (hoặc các video ) và giới thiệu về cuốn sách của nhóm mình. B4: Kết luận, nhận định (GV) Nhận xét phần trình bày của các nhóm và chốt lại hoạt động. Chuyển dẫn vào mục sau B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) II. Đọc cùng nhà phê bình - GV chia lớp thành 4 nhóm nhỏ, yêu cầu HS đọc Vẻ đẹp giản dị và chân thật của văn bản “Vẻ đẹp giản dị và chân thật của Quê nội Quê Nội (Võ Quảng) (Võ Quảng)” theo nhóm, trong quá trình đọc, HS tìm kiếm các thông tin để trả lời các câu hỏi: 1- Người viết tập trung bàn luận về vấn đề gì trong tác phẩm Quê nội của Võ Quảng? 2- Để bàn về vấn đề, người viết đã nêu những ý kiến gì về đặc điểm nội dung, nghệ thuật của tác phẩm? Em căn cứ vào đâu để xác định như vậy? 3- Hãy tìm những lí lẽ, bằng chứng được người viết sử dụng nhằm làm sáng tỏ ý kiến về các đặc điểm của tác phẩm Quê nội. Cách trình bày bằng chứng của người viết có điều gì đáng chú ý? 4- Mối quan hệ giữa mục đích viết và đặc điểm, nội dung chính của văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học được thể hiện như thế nào trong bài viết này? B2: Thực hiện nhiệm vụ GV hướng dẫn HS đọc và tìm thông tin, đưa ra câu trả lời. HS đọc theo nhóm, tìm hiểu câu hỏi và trả lời, B3: Báo cáo, thảo luận HS trả lời câu hỏi của GV B4: Kết luận, nhận định (GV)
4. - Nhận xét câu trả lời của HS và chốt kiến thức lên màn hình. 1- Vấn đề được nêu ra để bàn luận: Truyện có nhiều khóm nhân vật hoạt động. Truyện âm thầm như 1 mùi hương gây mê, có sức hấp dẫn và quyến rũ lạ lùng. 2- Để bàn về vấn đề, người viết đã nêu những ý kiến về đặc điểm nội dung, nghệ thuật của tác phẩm: - Ý kiến về hoàn cảnh trong tác phẩm: Nội dung câu chuyện xảy ra trong một khung cảnh quê hương. Một nông thôn miền trung, tại thôn Hoà Phước bên con sông Thu Bồn vào những ngày rất mới mẻ - như một buổi tảng sáng- sau CMT8 thành công. -Ý kiến về nhân vật trong tác phẩm: + Các nhân vât là những người nông dân bình thường...đáng yêu, mỗi người 1 cá tính riêng tích cực làm việc cho xã hội + Tuyến nhân vật có mặt ít hơn nhưng xuất sắc và lí thú không kém. + Tuyến thứ 3: quan trọng và bề thế. - Ý kiến về nghệ thuật: Lối tự sự qua vai “tôi” (thế mạnh, điểm yếu) - Nhận xét chung: Tâm hồn chúng ta có là cục đá thì mới không xúc động, xao xuyến... 3- Những lí lẽ, bằng chứng được người viết sử dụng nhằm làm sáng tỏ ý kiến về các đặc điểm của tác phẩm Quê nội: - Nội dung câu chuyện xảy ra trong một khung cảnh quê hương. Một nông thôn miền trung, tại thôn Hoà Phước bên con sông Thu Bồn vào những ngày rất mới mẻ - Các nhân vât là những người nông dân bình thường, ..đáng yêu, mỗi người 1 cá tính riêng tích cực làm việc cho xã hội - Sự thay đổi toàn diện của chế độ xã hội mới ngấm dần vào từng gia đình, từng con người, từ già đến trẻ. - Thay đổi nếp sống hàng ngày từ trước đến nay.
5. - Họ làm việc hơi quá sức mình, suốt ngày lo đến công việc xã hội hơn là công việc nhà mình. - Nông thôn sôi động như một gia đình vừa thức giấc. - Tiếng cười nói gọi nhau í ới, nhiều con người thật đáng yêu, mỗi người mang một cá tính riêng nhưng đều giống nhau ở sự tích cực làm việc xã hội như: Bà Kiến, chị Ba, anh Bốn Linh, chú Năm Múi, anh Bảy Hoành, ông Tư Đảm... *Cách trình bày bằng chứng của người viết: Có chọn lọc, lược thuật, tóm tắt, không trích đoạn trực tiếp. Lí lẽ ngắn gọn, logic. 4- Mối quan hệ giữa mục đích viết và đặc điểm, nội dung chính của văn bản: -Mục đích: Bàn luận về đặc điểm nghệ thuật, nội dung đồng thời đánh giá chung giá trị của tác phẩm. -Trong bài viết: đặc điểm về nghệ thuật, nội dung được thể hiện qua việc nêu ý kến về hoàn cảnh, nhân vật, cách kể chuyện (có sử dụng lí lẽ, dẫn chứng); Nêu được giá trị (phần cuối) - Như vậy mục tiêu của VB nghị luận được thể hiện nhất quán trong bài viết. B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) Viết kết nối với đọc - GV nêu yêu cầu trước khi cho học s inh viết đoạn văn. Tưởng tượng em là một nhà phê bình - Chia lớp thành 4 nhóm, giao nhiệm vụ: Em hãy văn học, hãy viết một đoạn văn đọc một văn bản đã học về đề tài tuổi thơ hoặc quê (Khoảng 6-8 câu) nêu ý kiến của em hương đất nước. Tưởng tượng em là một nhà phê về một tác phẩm văn học về đề tài bình văn học, hãy viết một đoạn văn (Khoảng 6-8 tuổi thơ hoặc quê hương, đất nước mà câu) nêu ý kiến của em về một tác phẩm văn học em đã học. về đề tài tuổi thơ hoặc quê hương, đất nước. HS viết đoạn văn theo nhóm, trình bày trên giấy toky. B2: Thực hiện nhiệm vụ HS: - Đọc văn bản. - Làm việc nhóm 10’
6. + 5 phút đầu, HS ghi kết quả làm việc ra phiếu cá nhân. + 5 phút tiếp theo, HS làm việc nhóm, thảo luận và ghi kết quả vào giấy Toky GV: - Theo dõi, hỗ trợ HS trong hoạt động nhóm. B3: Báo cáo, thảo luận HS: Trình bày sản phẩm của nhóm mình. Theo dõi, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần). GV: - Hướng dẫn HS trình bày bằng cách đưa ra các câu hỏi gợi mở (nếu cần). B4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét về thái độ học tập & sản phẩm học tập của HS. - Chốt kiến thức và chuyển dẫn qua phần sau. B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) III. Đọc và trải nghiệm cùng nhân - Chia lớp thành 4 nhóm, giao nhiệm vụ: vật Tìm trong cuốn sách đã đọc một nhân vật mà em yêu thích. Xây dựng một cuộc gặp gỡ với nhân vật mà em yêu thích. HS có thể đóng vai tưởng tượng mình đang đối thoại với nhân vật yêu thích, như một cuộc phỏng vấn nhân vật. Có thể sử dụng một số câu hỏi sau: 1- Bạn đến từ đâu? 2- Vì sao và bằng cách nào mà bạn trở thành nhân vật trong tác phẩm này? 3- Bạn có sở thích, tích cách hay đặc điểm gì nổi bật? 4- Để kể về cuộc đời của mình, bạn muốn nói lên điều gì? 5- Ai hay điều gì khiến bạn quan tâm nhất? 6- Nếu sống tiếp cuộc đời không chỉ trong trang sách điều bạn muốn làm nhất sẽ là gì? B2: Thực hiện nhiệm vụ HS: - Chọn một nhân vật yêu thích. - Làm việc nhóm 10’ + 5 phút đầu, HS xây dựng hệ thống câu hỏi để phỏng vấn nhân vật.
7. + 5 phút tiếp theo, HS làm việc nhóm, thảo luận chọn người đóng vai nhân vật và người phỏng vấn nhân vật GV: - Theo dõi, hỗ trợ HS trong hoạt động nhóm. B3: Báo cáo, thảo luận HS: Các nhóm lần lượt thể hiện cuộc phỏng vấn không quá thời gian 5 phút. Theo dõi, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần). GV: - Hướng dẫn HS cách thực hiện phỏng vấn (nếu cần). B4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét về thái độ học tập & cách thực hiện cuộc phỏng vấn nhân vật của HS - Chốt kiến thức và chuyển dẫn qua phần sau. NV1 IV. Đọc và trò truyện cùng tác giả B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) - HS đọc văn bản: Mon và Mên đang ở đâu? - Hoạt động cặp đôi, trả lời câu hỏi SGK (109) 1. Mon và Mên là ai trong mối quan hệ với nhà văn? 2. Vì sao anh lại khẳng định rằng “Tất cả lũ trẻ làng anh đều thức để lắng nghe tiếng mưa, cùng nghĩ về bãi song và lo cho bầy chim chìa vôi non”? 3.Bây giờ anh đã để cho Mon và Mên ở đâu? Và khi nào thì bầy chim chìa vôi bay về? B2: Thực hiện nhiệm vụ HS: - Tiếp nhận nhiệm vụ - Làm việc cá nhân 5p, cặp đôi 5p GV: - Theo dõi, hỗ trợ HS trong hoạt động nhóm. B3: Báo cáo, thảo luận Đại diện HS trả lời, chia sẻ Cặp khác bổ sung, nhận xét B4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét về thái độ học tập & cách thực hiện của HS
8. NV2 B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) GV yêu cầu HS hoạt động nhóm (10p) Lựa chọn 1 cuốn sách, gây sự tò mò chú ý với các bạn. Tưởng tượng gặp gỡ tác giả của cuốn sách ấy. Hãy xây dựng nội dung cuộc trò chuyện với tác giả ấy B2: Thực hiện nhiệm vụ HS: + 5 phút đầu, HS xây dựng hệ thống câu hỏi để trao đổi với tác giả. + 5 phút tiếp theo, HS làm việc nhóm, thảo luận chọn người đóng vai tác giả và người trò truyện cùng tác giả. GV: - Theo dõi, hỗ trợ HS trong hoạt động nhóm. B3: Báo cáo, thảo luận HS: Các nhóm lần lượt thể hiện cuộc trò truyện trao đổi không quá thời gian 5 phút. Theo dõi, nhận xét, bổ sung cho nhóm bạn (nếu cần). GV: - Hướng dẫn HS cách thực hiện trao đổi trò truyện (nếu cần). B4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét về thái độ học tập & cách thực hiện của HS - Chốt kiến thức và chuyển dẫn qua phần luyện tập C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP a) Mục tiêu: Nắm chắc kiến thức đã học vận dụng kiến thức của bài học vào việc làm bài tập cụ thể b) Nội dung: GV tổ chức cho HS hợp tác nhóm và thực hiện đóng phân vai cho một tác phẩm trích đoạn trong một tác phẩm thuộc chủ đề đã chọn. c) Sản phẩm: Tiểu phẩm do HS trình diễn. d) Tổ chức thực hiện B1: Chuyển giao nhiệm vụ: - Giáo viên chia lớp thành 2 nhóm, cho HS thảo luận 5 phút chuẩn bị đóng vai. B2: Thực hiện nhiệm vụ GV hướng dẫn HS cách thực hiện. HS tiến hành chọn tác phẩm, thảo luận phân chia vai, tiến hành đóng vai.
9. B3: Báo cáo, thảo luận: - GV yêu cầu HS trình bày sản phẩm của mình. - Đại diện các nhóm lên biểu diễn. - Các nhóm khác theo dõi, nhận xét, đánh giá và bổ sung cho bài của bạn. B4: Kết luận, nhận định: GV đánh giá bài làm của HS bằng điểm số. D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG a) Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đã học vào thực tế cuộc sống, phát triển năng khiếu hội họa của HS. b) Nội dung: GV giao nhiệm vụ, HS thực hiện nhiệm vụ. c) Sản phẩm: Sản phẩm của HS là 1 tác phẩm hội họa. d) Tổ chức thực hiện B1: Chuyển giao nhiệm vụ: (GV giao nhiệm vụ) ? Vẽ lại bìa của một cuốn sách mà em yêu thích hoặc vẽ lại một hình ảnh mà em ấn tượng nhất trong cuốn sách đã đọc. - Nộp sản phẩm về cho GV dạy môn Họa của lớp hoặc chụp lại gửi qua zalo nhóm lớp. B2: Thực hiện nhiệm vụ HS đọc, xác định yêu cầu của bài tập và thực hành vẽ và trang trí ở nhà. GV phối hợp với GV dạy Mỹ thuật để đánh giá HS. B3: Báo cáo, thảo luận GV hướng dẫn các em cách nộp sản phẩm. HS nộp sản phẩm cho GV dạy Họa qua hệ thống CNTT mà GV hướng dẫn. B4: Kết luận, nhận định (GV) - Nhận xét ý thức làm bài của HS (HS nộp bài không đúng qui định (nếu có). - Dặn dò HS những nội dung cần học ở nhà và chuẩn bị cho phần Viết. IV. KẾ HOẠCH ĐÁNH GIÁ Hình thức đánh giá Phương pháp đánh giá Công cụ đánh giá Ghi chú - Thu hút được sự - Sự đa dạng, đáp ứng các - Báo cáo thực hiện tham gia tích cực của phong cách học khác nhau của công việc. người học người học - Phiếu học tập - Gắn với thực tế - Hấp dẫn, sinh động - Hệ thống câu hỏi - Tạo cơ hội thực - Thu hút được sự tham gia tích và bài tập hành cho người học cực của người học - Trao đổi, thảo luận - Phù hợp với mục tiêu, nội dung V. HỒ SƠ DẠY HỌC (Đính kèm các phiếu học tập/bảng kiểm, v.v )