Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 7 (Kết nối tri thức với cuộc sống) - Bài 7: Thế giới viễn tưởng - Đọc–hiểu văn bản: Cuộc chạm trán trên đại dương (Trích “Hai vạn dặm dưới biển” - Giuyn Véc-nơ)

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy Ngữ văn Lớp 7 (Kết nối tri thức với cuộc sống) - Bài 7: Thế giới viễn tưởng - Đọc–hiểu văn bản: Cuộc chạm trán trên đại dương (Trích “Hai vạn dặm dưới biển” - Giuyn Véc-nơ)

1. GV Nguyễn .T. Linh Phương – Trường Quốc tế Châu Á Thái Bình Dương – tỉnh Gia Lai BÀI 7: THẾ GIỚI VIỄN TƯỞNG Đọc – hiểu văn bản (1) CUỘC CHẠM TRÁN TRÊN ĐẠI DƯƠNG (Trích “Hai vạn dặm dưới biển”) (3 tiết) – Giuyn Véc-nơ – I. MỤC TIÊU 1. Về kiến thức - Hệ thống các kiến thức cơ bản của một văn bản truyện khoa học viễn tưởng. - Nắm được cách lựa chọn và triển khai các yếu tố của một văn bản truyện khoa học viễn tưởng phù hợp. 2. Về năng lực * Năng lực chung - Giao tiếp và hợp tác trong làm việc nhóm và trình bày sản phẩm nhóm [1]. - Phát triển khả năng tự chủ, tự học qua việc xem video bài giảng, đọc tài liệu và hoàn thiện phiếu học tập của giáo viên giao cho trước khi tới lớp [2]. - Giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo trong thực hành tiếng Việt [3]. * Năng lực đặc thù - Nhận biết được tri thức Ngữ văn của truyện khoa học viễn tưởng: (đề tài (phát kiến khoa học trong tương lai), tình huống (li kì, gay cấn), không gian (đại dương và đáy đại dương)) [4]. KHBD văn bản “Cuộc chạm trán trên đai dương”. 1
2. GV Nguyễn .T. Linh Phương – Trường Quốc tế Châu Á Thái Bình Dương – tỉnh Gia Lai - Nêu được ấn tượng chung về nhà văn Giuyn Véc-nơ và văn bản “Cuộc chạm trán trên đại dương” [5]. - Tóm tắt văn bản một cách ngắn gọn [6]. - Nhận biết được tác dụng của việc chọn nhân vật người kể chuyện ngôi thứ nhất là một nhà khoa học được các chi tiết tiêu biểu trong văn bản “Cuộc chạm trán trên đại dương”. Điều này khiến những điều người kể chuyện trình bày vừa hấp dẫn vừa đáng tin cậy. [7]. - Nắm được lối viết lô-gíc mang tính đặc trưng của truyện khoa học viễn tưởng. Đặc điểm này được thể hiện thông qua cách trình bày và dẫn dắt các sự kiện của người kể chuyện. trong văn bản “Cuộc chạm trán trên đại dương” [8]. - Hiểu được rằng ý tưởng phát minh dù kì lạ, thậm chí đôi khi “không tưởng”, vẫn luôn được nảy sinh trên cơ sở của hiện thực.Viết được đoạn văn kể lại sự việc bằng ngôi kể thứ nhất (đóng vai nhân vật trong tác phẩm) [9]. - Xác định được dấu câu được sử dụng trong câu [10]. - Nhận biết tác dụng của sử dụng dấu câu[11]. 3. Về phẩm chất: Yêu khoa học, thích khám phá và trân trọng giá trị của các phát minh của nhân loại. II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU - Máy chiếu, máy tính, bảng phụ và phiếu học tập. - Tranh ảnh về nhà văn Giuyn Véc-nơ và văn bản “Cuộc chạm trán trên đại dương”. - Các phiếu học tập (Phụ lục đi kèm). III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 1. HĐ 1: Xác định vấn đề (5’) a. Mục tiêu: HS xác định được nội dung chính của bài đọc – hiểu dựa trên những ngữ liệu của phần khởi động. b. Nội dung: GV tổ chức cho học sinh chơi trò chơi “Ô CHỮ BÍ MẬT”. KHBD văn bản “Cuộc chạm trán trên đai dương”. 2
3. GV Nguyễn .T. Linh Phương – Trường Quốc tế Châu Á Thái Bình Dương – tỉnh Gia Lai KHBD văn bản “Cuộc chạm trán trên đai dương”. 3
4. GV Nguyễn .T. Linh Phương – Trường Quốc tế Châu Á Thái Bình Dương – tỉnh Gia Lai Câu 3. Sinh nở và phát triển ngày một nhiều được gọi là gì? (7 kí tự) Giáo viên: Linh Phương – Nhóm dự án bài 7 KHBD văn bản “Cuộc chạm trán trên đai dương”. 4
5. GV Nguyễn .T. Linh Phương – Trường Quốc tế Châu Á Thái Bình Dương – tỉnh Gia Lai Câu 5. Từ hình ảnh, hãy cho biết yếu tố nào chiếm nhiều nhất trong cơ thể người? (4 kí tự) Giáo viên: Linh Phương – Nhóm dự án bài 7 KHBD văn bản “Cuộc chạm trán trên đai dương”. 5
6. GV Nguyễn .T. Linh Phương – Trường Quốc tế Châu Á Thái Bình Dương – tỉnh Gia Lai KHBD văn bản “Cuộc chạm trán trên đai dương”. 6
7. GV Nguyễn .T. Linh Phương – Trường Quốc tế Châu Á Thái Bình Dương – tỉnh Gia Lai HS tìm các từ khoá và trả lời các câu hỏi. GV kết nối với nội dung của văn bản đọc – hiểu. c. Sản phẩm: Câu trả lời của học sinh và lời chuyển dẫn của giáo viên. d. Tổ chức thực hiện: B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) - Chia lớp ra làm các đội chơi. - Tổ chức trò chơi. B2: Thực hiện nhiệm vụ HS đọc kĩ yêu cầu các câu hỏi gợi mở, dựa vào các từ khoá và suy nghĩ cá nhân để dự đoán câu trả lời. B3: Báo cáo, thảo luận GV chỉ định đội chơi trả lời câu hỏi. HS trả lời câu hỏi của trò chơi. B4: Kết luận, nhận định (GV) - Chốt đáp án và công bố đội giành chiến thắng. - Kết nối vào nội dung đọc – hiểu văn bản. KHBD văn bản “Cuộc chạm trán trên đai dương”. 7
8. GV Nguyễn .T. Linh Phương – Trường Quốc tế Châu Á Thái Bình Dương – tỉnh Gia Lai 2. HĐ 2: Hình thành kiến thức mới (114’) 2.1 Đọc – hiểu văn bản (59’) I. TRẢI NGHIỆM CÙNG VĂN BẢN (15’) Mục tiêu: [1]; [2]; [3]; [4]; [5]; [6] Nội dung: GV sử dụng KT chia sẻ nhóm đôi để tìm hiểu về tác giả, KT đặt câu hỏi để HS tìm hiểu văn bản. HS dựa vào phiếu học tập đã chuẩn bị ở nhà để thảo luận nhóm cặp đôi và trả lời những câu hỏi của GV. Tổ chức thực hiện Sản phẩm B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) 1. Tác giả - Chia nhóm cặp đôi (theo bàn). - Yêu cầu HS mở phiếu học tập GV đã giao về nhà trên nhóm zalo (hoặc Padlet) và đổi phiếu cho bạn cùng nhóm để trao đổi, chia sẻ. - GiuynVéc-nơ (1828-1905), Pháp - Tâm hồn bay bổng cộng với trí tưởng tượng phong phú -> dành nhiều thời gian để tập tành sáng tác các tác phẩm kịch, thơ văn - Dùng ngòi bút của mình để viết lên những chuyến phiêu lưu để thỏa mãn đam mê. - Người đi tiên phong trong thể loại văn học Khoa học viễn tưởng và được coi là một trong những "cha đẻ" của thể loại này. (Phiếu học tập giao về nhà) - Có các tác phẩm được dịch nhiều ?Trình bày những nét cơ bản về nhà văn Giuyn Véc-nơ? thứ ba trên thế giới, những tác phẩm của ông cũng được chuyển B2: Thực hiện nhiệm vụ thể thành phim nhiều lần. KHBD văn bản “Cuộc chạm trán trên đai dương”. 8
9. GV Nguyễn .T. Linh Phương – Trường Quốc tế Châu Á Thái Bình Dương – tỉnh Gia Lai - HS quan sát phiếu học tập của bạn, cùng nhau chia sẻ, trao đổi và thống nhất ý kiến. B3: Báo cáo, thảo luận - GV yêu cầu 1 vài cặp đôi báo cáo sản phẩm. 2. Tác phẩm - HS đại điện cặp đôi trình bày sản phẩm. Các cặp đôi còn lại theo dõi, nhận xét và ghi chép kết quả thảo luận của các cặp đôi báo cáo. B4: Kết luận, nhận định HS: Những cặp đôi không báo cáo sẽ làm nhiệm vụ nhận xét, bổ sung cho cặp đôi báo cáo (nếu cần). a) Đọc và tóm tắt GV: - Cách đọc - Nhận xét thái độ làm việc và sản phẩm của các cặp đôi. - Tóm tắt - Chốt kiến thức, chuyển dẫn sang mục sau 2. Tác phẩm B1: Chuyển giao nhiệm vụ (GV) a. Đọc - Hướng dẫn đọc nhanh. + Đọc giọng to, rõ ràng và lưu loát. + Thể hiện rõ lời thoại của nhân vật (đặc biệt là giọng điệu của thuyền trưởng, người kể chuyện). - Hướng dẫn cách đọc chậm (đọc theo thẻ). b) Tìm hiểu chung + Đọc thẻ trước, viết dự đoán ra giấy. + Đọc văn bản và đối chiếu với sản phẩm dự đoán. - Đề tài: viết về phát kiến khoa học - Cho học sinh thực hành đọc văn bản theo hướng dẫn. công nghệ trong tương lai. - VB này có một vài từ ngữ chuyên ngành như hải lí, cá - Xuất xứ: Trích tiểu thuyết “Hai thiết kình, chân vịt, đã được chú thích ở chân trang. GV vạn dặm dưới biển” (1868). hướng dẫn HS xem cách giải thích để nắm được nghĩa của - Thể loại: Truyện khoa học viễn chúng. tưởng. KHBD văn bản “Cuộc chạm trán trên đai dương”. 9
10. GV Nguyễn .T. Linh Phương – Trường Quốc tế Châu Á Thái Bình Dương – tỉnh Gia Lai b. Yêu cầu HS tiếp tục quan sát phiếu học tập đã chuẩn bị - Phương thức biểu đạt: tự sự kết ở nhà và trả lời các câu hỏi còn lại: miêu tả, biểu cảm ? Văn bản “Cuộc chạm trán trên đại dương” viết về đề tài gì? - Nhân vật: Pi-e A-rôn-nác, Công- ? Văn bản được trích dẫn từ tác phẩm nào của nhà văn xây và Nét Len. GiuynVéc-nơ? - Ngôi kể: ngôi thứ nhất. ? Văn bản “Cuộc chạm trán trên đại dương” thuộc thể loại - Bố cục: 3 phần gì? Phần 1 (từ đầu đến “nhưng nó vẫn ? Xác định phương thức biểu đạt của đoạn trích? phớt lờ”): ? Trong văn vản có những nhân vật nào? cuộc rượt đuổi “con cá” của ? Ngôi kể được sử dụng trong văn bản là ngôi kể thứ mấy? chiếc tàu chiến . Đó là lời kể của ai? - Phần 2 (tiếp theo đến “khi rơi ? Có thể chia văn bản này ra làm mấy phần? Nêu nội dung xuống nước”): của từng phần? cuộc đọ sức giữa tàu chiến và B2: Thực hiện nhiệm vụ “con cá”. GV: - Phần 3 (còn lại): 1. Hướng dẫn HS cách đọc và tóm tắt. phát hiện sự thật về “con cá”. 2. Theo dõi, hỗ trợ HS (nếu cần). HS: 1. Đọc văn bản, các em khác theo dõi, quan sát bạn đọc. 2. Xem lại nội dung phiếu học tập đã chuẩn bị ở nhà. B3: Báo cáo, thảo luận GV yêu cầu HS trả lời, hướng dẫn, hỗ trợ HS (nếu cần). HS: - Trả lời các câu hỏi của GV. - HS khác nhận xét, bổ sung cho bạn (nếu cần). B4: Kết luận, nhận định (GV) KHBD văn bản “Cuộc chạm trán trên đai dương”. 10