Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp phân tích một tác phẩm văn chương ở trường THCS

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Biện pháp phân tích một tác phẩm văn chương ở trường THCS

1. - Vẫn còn rất nhiều học sinh chưa có ý thức tự giác trong học tập, mải chơi, bị lôi cuốn vào các trò chơi điện tử làm ảnh hưởng đến chất lượng học tập của các em. III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN Phân tích là một giai đoạn phức tạp có thể chia nhỏ ra từng khâu, từng việc, được kết hợp nhuần nhuyễn giữa giáo viên và trò. Ở giai đoạn này, vai trò của giáo viên rất quan trọng. Giáo viên phải góp phần tích cực tác động đến tâm lí, thị hiếu và cảm xúc của học sinh, phải biết hướng dẫn học sinh, biết sâu chuỗi các vấn đề, các chi tiết và sự kiện trong tác phẩm từ đó làm bật sáng những suy nghĩ, những phán đoán có tính định hướng để phân tích tác phẩm. 1. Trong quá trình định hướng cảm xúc, việc đưa ra câu hỏi là rất quan trọng. Câu hỏi tạo ra được “tình huống” nhằm thúc đẩy sự tư duy của học sinh, buộc các em phải đào sâu suy nghĩ, phải liên tưởng để cắt nghĩa, lí giải, khám phá, phát hiện những tư tưởng thẩm mĩ độc đáo của tác phẩm. Có nhiều câu hỏi đặt ra cho học sinh: câu hỏi nêu vấn đề, câu hỏi phân tích, câu hỏi gợi mở, câu hỏi phát triển mở rộng Tất cả đều nhằm giúp học sinh phát hiện xem tác giả đặt ra vấn đề gì, những vấn đề đó có liên quan đến cuộc đời, lẽ sống như thế nào? thể hiện bằng những chi tiết độc đáo. Chẳng hạn trong bài thơ “Lượm” – Ngữ văn 6, giáo viên có thể đặt câu hỏi: Tại sao tác giả có thể thay đổi nhiều cách gọi (đồng chí, chú bé, cháu, ) về Lượm như vậy ? để các em có thể tự tư duy và trả lời. Chúng ta cũng cần tránh việc đưa ra những câu hỏi máy móc, tuỳ tiện, suy diễn hoặc những loại câu hỏi khỏi cần phải hỏi. Như vậy, hệ thống câu hỏi phải vừa cụ thể, vừa khái quát, vừa nhằm phát huy được sự tư duy lại vừa khơi gợi được những rung động cảm xúc của học sinh. Hệ thống câu hỏi phải đảm bảo tính logíc trong cả quá trình thể hiện tính hoàn chỉnh thống nhất của tác phẩm. 2. Đồng thời với hệ thống câu hỏi phát huy tư duy và tính tích cực tự giác của học sinh, giáo viên cần kết hợp với giảng bình. 2
2. lắng của tác giả. Có như vậy mới khắc sâu được nội dung tư tưởng tác phẩm và gợi được những rung động thẩm mĩ cho các em trước tác phẩm. Từ đó góp phần bồi dưỡng vốn tri thức và nhân cách học sinh. IV. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC Trong quá trình vận dụng giảng dạy tôi nhận thấy đa số các em nắm được nội dung, nghệ thuật của tác phẩm, bước đầu các em có kĩ năng tự khai thác, phân tích giá trị của một tác phẩm cụ thể. Qua đó chất lượng học tập của học sinh không ngừng được nâng lên. Cụ thể kết quả đạt được như sau: 1. Kết quả TBM năm học 2019 - 2020 Phân loại Lớp Sỉ số Giỏi Khá TB Yếu SL % SL % SL % SL % 6A 45 12 26.67 19 42.22 14 31.11 6B 45 8 17.78 20 44.44 17 37.78 6D 45 5 11.12 19 42.22 20 44.44 1 2.22 Tổng 135 25 18.52 58 42.96 51 37.78 1 0.74 2. Kết quả TBM học kì I năm học 2020 - 2021 Phân loại Lớp Sỉ số Giỏi Khá TB Yếu SL % SL % SL % SL % 7A 45 16 35.55 21 46.67 8 17.78 7B 45 11 24.44 22 48.89 12 26.67 7D 45 7 15.56 23 51.11 15 33.33 Tổng 135 34 25.17 66 48.90 35 25.93 3. Phân tích kết quả So sánh kết quả TBM của năm học 2019 – 2020 với kết quả TBM của học kì I năm học 2020 – 2021, ta thấy: + Tỉ lệ học sinh yếu giảm từ 0.74% xuống còn 0%. + Tỉ lệ học sinh Khá – Giỏi tăng từ 61.48% lên 74.07%. Trong đó, tỉ lệ học sinh giỏi tăng từ 18.52% lên 25.17%. 4
3. dụng có hiệu quả và lần đầu được dùng để đăng ký thi giáo viên dạy giỏi, chưa được dùng để xét duyệt thành tích khen thưởng cá nhân trước đó. Hộ Phòng, ngày tháng 03 năm 2021 HIỆU TRƯỞNG Lưu Văn Hoài 6