Sáng kiến kinh nghiệm Chuyên đề Phát hiện và bồi dưỡng HSG môn Sinh học

 

I. ĐẶT VẤN ĐỀ

          Bồi dưỡng HSG là một công việc khó khăn và lâu dài, đòi hỏi nhiều công sức của thầy và trò. Môn Sinh học là môn KHTN đòi hỏi khả năng quan sát, khả năng phát hiện vấn đề từ sự liên hệ thực tế thực nghiệm dựa trên các cơ sở lí thuyết khoa học.

          Dạy học hiện nay đang hướng tới phát triển năng lực người học, do vậy không riêng gì đội tuyển HSG môn Sinh học mà những bộ môn khác việc phát hiện và bồi dưỡng HSG là việc làm rất quan trọng.

II. NỘI DUNG

1. Thực trạng công tác phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường THCS Phong Tân.

* Thuận lợi:     

- Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện, giúp đỡ của nhà trường, tổ chuyên môn, sự ủng hộ của Hội cha mẹ học sinh; 

- Đa số em học sinh ngoan, chăm học; 

- Học sinh trong đội tuyển yêu thích môn học.

* Khó khăn:

- Cơ sở vật chất của trường còn hạn chế;

- Học sinh học chương trình chính khóa nhiều môn, lại phải tham gia các hoạt động NGLL, cộng thêm chương trình bồi dưỡng HSG nên rất hạn chế về thời gian tự học, các em đầu tư ít thời gian cho việc học bồi dưỡng HSG;

- Đa số giáo viên dạy bồi dưỡng vừa phải hoàn thành chỉ tiêu chất lượng mũi           nhọn và công tác kiêm nhiệm việc đầu tư cho công tác bồi dưỡng HSG cũng có phần bị hạn chế;

- Giáo viên dạy bồi dưỡng  HSG đều phải tự soạn chương trình dạy, theo kinh nghiệm của bản thân, theo chủ quan, tự nghiên cứu, tự sưu tầm tài liệu;

- Một số ít phụ huynh học sinh chưa thực sự quan tâm đến việc học tập của con em mình, khi nhà trường chọn vào đội tuyển lại chưa quan tâm cho đi bồi dưỡng.

 2. Giải pháp trong công tác phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi ở trường THCS Phong Tân.

Việc phát hiện và bồi dưỡng HSG cần đáp ứng các yêu cầu sau:

* Đối với BGH và tổ chuyên môn:

doc 6 trang Hải Anh 12/07/2023 3360
Bạn đang xem tài liệu "Sáng kiến kinh nghiệm Chuyên đề Phát hiện và bồi dưỡng HSG môn Sinh học", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_chuyen_de_phat_hien_va_boi_duong_hsg_m.doc

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Chuyên đề Phát hiện và bồi dưỡng HSG môn Sinh học

  1. - Cần phải phân công chuyên môn một cách hợp lý, cử giáo viên có kinh nghiệm dạy bồi dưỡng để phát hiện nhân tố cho đội tuyển HSG ngay từ năm lớp 6; - Cần tạo mọi điều kiện cho giáo viên tham gia các lớp học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; - Có những chế độ động viên, khuyến khích khen thưởng đối với giáo viên và học sinh; - Lên kế hoạch Bồi dưỡng ngay từ đầu năm học; - Thông qua giáo viên chủ nhiệm, GV bộ môn, kế hoạch nhà trường định hướng,để tránh tình trạng chồng chéo giữa môn này với môn kia. - Bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi cần được tiến hành thường xuyên cả trên lớp * Đối với giáo viên dạy bồi dưỡng: - Người thầy phải luôn luôn có ý thức tự rèn luyện, tích lũy kiến thức và kinh nghiệm, trau dồi chuyên môn, luôn xứng đáng là “người dẫn đường tin cậy” cho học sinh noi theo. Thường xuyên tìm tòi các tư liệu, có kiến thức nâng cao; - Trong công tác BDHSG nâng cao chất lượng mũi nhọn khâu đầu tiên là khâu tuyển chọn học sinh, khâu này rất quan trọng, lựa chọn những em có khả năng, tư chất, trí tuệ, lòng đam mê vào đội tuyển, làm nguồn cho năm học kế tiếp; - Sau khi lựa chọn được học sinh, chúng ta lập kế hoạch dạy theo chuyên đề cụ thể tránh tình trạng thích đâu dạy đó; - Bồi dưỡng học sinh giỏi là một quá trình lâu dài. Cần phải bồi dưỡng hứng thú và tính tích cực, độc lập nghiên cứu của học sinh; - Cần phát hiện sớm các em học sinh giỏi và bồi dưỡng sớm và tạo nguồn từ lớp đầu cấp học; - Cách tốt nhất bồi dưỡng hứng thú cho học sinh là hướng dẫn dìu dắt cho các em đạt được những thành công từ thấp lên cao. Nhiều học sinh lúc đầu chưa bộc lộ rõ năng khiếu nhưng sau quá trình được dìu dắt đã trưởng thành rất vững chắc và đạt thành tích cao; - Nắm vững phương châm : dạy chắc cơ bản rồi mới nâng cao - thông qua những bài luyện cụ thể để dạy phương pháp tư duy - dạy kiểu dạng bài có quy luật Việc xây dựng chương trình và tài liệu bồi dưỡng HSG
  2. 1. Số NST môi trường cung cấp cho quá trình nguyên phân: a. Số NST tương đương với số nguyên liệu môi trường cung cấp: Có a tế bào (mỗi tế bào chứa 2n NST) mguyên phân x lần bằng nhau, tạo ra a.2 x tế bào con - Số NST chứa trong a tế bào mẹ là: a. 2n - Số NST chứa trong các tế bào con là: a.2x. 2n Do đó, số lượng NST tương đương với số nguyên liệu môi trường cung cấp là: a.2x. 2n - a. 2n Vậy tổng số NST môi trường = a. 2n (2x – 1) b. Số lượng NST mới hoàn toàn do môi trường cung cấp là: a.2n (2x – 1) Vận dụng: Có 10 hợp tử của cùng một loài nguyên phân một số lần bằng nhau và đã sử dụng của môi trường nội bòa nguyên liệu tương đương với 2480 NST đơn. Trong các tế bòa con được tạo thành, số NST mới hoàn toàn được tạo ra từ nguyên liệu môi trường là 2400. - Xác định tên loài - Tính số lần nguyên phân của mỗi hợp tử nói trên 2. Tính số thoi vô sắc được hình thành trong quá trình nguyên phân: Nếu có a tế bào nguyên phân x lần bằng nhau tạo ra a.2 x tế bào con thì số thoi vô sắc được hình thành trong quá trình đó là: a.(2x – 1) III. Dạng 3: Tính thời gian nguyên phân: 1. Nếu tốc độ của các lần nguyên phân liên tiếp không đổi: Một tế bào tiến hành nguyên phân x lần liên tiếp với tốc độ không đổi, thì: Thời gian nguyên phân = thời gian 1 lần nguyên phân . x 2. Nếu tốc độ của các lần nguyên phân liên tiếp không bằng nhau: - Nếu tốc độ nguyên phân ở các lần giảm dần đều thì thời gian của các lần nguyên phân tăng dần đều. - Nếu tốc độ nguyên phân ở các lần tăng dần đều thì thời gian của các lần nguyên phân giảm dần đều.
  3. học , mặc dù kết quả còn khiêm tốn nhưng điều đó cũng thể hiện được việc phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi trong dạy học bộ môn bước đầu có hiệu quả. Cho thấy người giáo viên dạy môn Sinh học đã cố gắng làm hết vai trò của mình không ngừng nghiên cứu tìm tòi phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và công tác bồi dưỡng HSG bộ môn nói riêng. /.