Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm dạy trọng âm từ Tiếng Anh có hiệu quả cho học sinh khối 8

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số kinh nghiệm dạy trọng âm từ Tiếng Anh có hiệu quả cho học sinh khối 8

1. 5. Luyện phát âm và đánh dấu trọng âm Tiếng Anh (Tác giả: Trần Mạnh Tường) 6. Hướng dẫn phát âm và nghe hiểu tiếng Anh-Mỹ (Tác giả: Nguyễn Minh Hân) 7. Tự học đột phá: Trọng âm –phát âm Tiếng Anh (Tác giả: Hoàng Đào- Hương Giang) 8. Hoàn thiện kĩ năng phát âm và đánh dấu trọng âm Tiếng Anh (Tác giả: The Windy) 9. www.google.com/bachkim 10. www.neltr.mq.edu.au/pdamep 11. www.iteslj.org/Techniques/Dalton-Pro.html 12. www.BBC/teachingenglish.org.uk 2.2.2. Giáo viên dạy cho học sinh nắm vững quy tắc nhấn trọng âm từ Tiếng Anh. Trọng âm là điều thiết yếu và cơ bản nhất học sinh cần nắm ngay từ khi mới biết đến Tiếng Anh. Tuy nhiên, học sinh đã “bị hổng” quá nhiều. Một thực tế không thể chối cãi, ở trên lớp giáo viên không có thời gian để đầu tư bài bản bài giảng quy tắc trọng âm từ Tiếng Anh cho học sinh. Tôi có một gợi ý nhỏ là các bạn có thể dạy vào buổi 2, tiết phụ đạo hoặc có một buổi ngoại khóa riêng về phần trọng âm này. Riêng bản thân tôi, tôi áp dụng vào dành 2 tiết riêng dạy vào buổi 2. Sau đây là những quy luật dạy trọng âm từ cho học sinh một cách dễ tiếp thu và dễ nhớ mà bản thân tôi đã tích lũy được trong quá trình học tập và thực tế giảng dạy: 2.2.2.1. TWO-SYLLABLE WORDS (Từ có hai âm tiết) 1. Đa số danh từ có 2 âm tiết thì trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1. 'table, 'chicken, 'standard, 'porter Ngoại lệ: mis'take, ma'chine, ad'vice, 2. Đa số tính từ có 2 âm tiết thì trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1. 'happy, 'busy, 'handsome, 'lucky, 'pretty, 'silly Ngoại lệ: a'lone, a'mazed, 3. Đa số các động từ có 2 âm tiết thì trọng âm rơi vào âm tiết thứ 2. for'get, re'lax, de'cide, Ngoại lệ: 'enter, 'happen, 'open, 'listen, 'answer, 'offer, 'visit, 'travel, 'finish, 'study, 'realize 6
2. 1. Những hậu tố sau đây mang trọng âm trên chính nó. -ade lemo'nade colon'nade (n) dãy, hàng -aire million'naire question'naire (n) -ain main'tain con'tain, exp'lain, comp'lain, enter'tain (chỉ dành cho động từ) -ee guaran'tee refu'gee, nomi'nee, a'gree, disa'gree, interview'ee Ngoại lệ: com'mittee, 'coffee, em'ployee -eer mountai'neer pio'neer, engi'neer, volun'teer, -ese vietna'mese portu'guese -esque pictu'resque pictu'resque -ette laund'rette laund'rette tiệm giặt là tự động, ciga'rette -ever how'ever what'ever, when'ever, who'ever -ique u'nique u'nique (adj) /ju:´ni:k/ độc nhất, an'tique (adj) /, tech'nique -oo bam'boo ta'boo (n): điều kiêng/cấm kị -oon ty'phoon ba'lloon, after'noon -mental docu'mental environ'mental, funda'mental -mentary docu'mentary supple'mentary, ele'mentary -self Myself him'self, her'self 2. Những từ có hậu tố sau đây, trọng âm rơi vào âm tiết liền trước hậu tố đó. -tion infor'mation pro'tection, appli'cation -sion de'cision per'mission, o'ccasion, ex'plosion Ngoại lệ: 'television -ic eco'nomic ar'tistic, e'lectric, scien'tific, statistic (adj) -ical eco'nomical 'musical, po'litical, 'logical Ngoại lệ: a'rithmetic, 'politics, 'arabic:ả rập -ial arti'ficial 'social, of'ficial, es'sential -ially arti'ficially -ian ca'nadian mu'sician, li'brarian, vege'tarian (n) -id s'tupid 'liquid (những từ này có hai âm tiết ), 'timid nhút nhát -ish es'tablish es'tablish , 'foolish, 'punish, 'finish, 'publish -iar fa'miliar 8
3. -ary 'necessary 'necessary, 'literary, 'dictionary,'secterary ex'traordinary (adj): /ɪkˈstrɔːrdəneri/ hoặc /iks'trɔ:dnri/ khác thường veterinary, itinerary Ngoại trừ: documentary 2.2.2.3. MỘT SỐ QUY TẮC KHÁC: 1. Các từ kết thúc bằng các đuôi : how, what, where, thì trọng âm chính rơi vào âm đầu: 'anywhere, 'somehow, 'somewhere, 'anyhow 2. Đa số các từ có 2 âm tiết và bắt đầu bằng chử 'a' thì trọng âm rơi vào âm tiết thứ 2: a'bed (adv): ở trên giường, a'bout, a'bove, a'back (adv): trở lại phía sau, a'gain, a'lone, a'chieve, a'like, a'go, a'sleep, a'broad, a'side (adv): sang một bên, a'fraid, a'part, a'llow 3. Khi thêm các hậu tố sau đây thì trọng âm chính của từ không có gì thay đổi. -ful 'beauty 'beautiful -less 'thought, 'meaning 'thoughtless, 'meaningless -ness 'happy 'happiness -able en'joy, re'ly en'joyable, re'liable -al tra'dition tra'ditional -ous 'danger, 'poison 'dangerous, 'poisonous -ly di'rect, di'rectly -er/or/ant 'work, 'act 'worker, 'actor -ng/ive be'gin, ex'cite be'ginning, ex'citing -ment em'ploy em'ployment -ship 'friend, re'lation 'friendship, re'lationship -hood 'child 'childhood 2.2.3. Giáo viên treo bảng các quy tắc nhấn trọng âm Tiếng Anh ngay tại phòng học bộ môn Tiếng Anh. Như cha ông ta thường nói “mưa dầm thấm lâu”. Đúng thật là như vậy. Tôi đã treo một poster lớn các quy tắc nhấn trọng âm tại phòng học Tiếng Anh. Hàng tuần, cứ vào tiết học ngoại ngữ học sinh được nhìn, được đọc và “tiếp 10
4. 2.2.4. Giáo viên chú ý nhiều hơn đến trọng âm từ Tiếng Anh trong phần giới thiệu từ vựng. Để giúp học sinh nhận biết được trọng âm từ dễ dàng hơn, giáo viên nên cố gắng sử dụng những kết hợp giữa phương pháp cũng như thủ thuật giảng dạy. Khi dạy từ mới , giáo viên luôn chú trọng đến trọng âm của các từ bằng cách sử dụng dấu nhấn trọng âm cho các từ mới đó và yêu cầu học sinh phải ghi cả phần đó vào vở. Khi cho học sinh đọc từ, giáo viên cũng chú ý sửa cho học sinh nếu thấy các em đọc chưa đúng trọng âm từ bằng cách phát âm lại chính xác từ các em đọc sai và yêu cầu các em đọc lại cho đúng.Ví dụ cụ thể ở Unit 1: Leisure Activities (Tiếng Anh 8, sách thí điểm của Bộ GD-ĐT), khi dạy từ vựng “leisure” sau khi elicit được từ vựng leisure bằng kĩ thuật giải thích, tôi hỏi học sinh “Where is the stress ?” . Học sinh sẽ kết hợp nghe được từ vựng đó và vận dụng ngay được quy tắc danh từ có 2 âm tiết thì trọng âm rơi vào âm tiết thứ 1. Sau đó phần check vocabulary, thỉnh thoảng tôi sẽ cho học sinh chơi trò “Who can stress faster?” hoặc yêu cầu học sinh chọn từ thích hợp điền vào các ô: trọng âm rơi vào âm thứ nhất, âm thứ hai, âm thứ ba. 2.2.5. Giáo viên tạo cơ hội cho học sinh được “cọ xát” và thực hành với trọng âm Tiếng Anh nhiều hơn. Giáo viên không cần tách biệt bài giảng về trọng âm. Thay vì đó, giáo viên có thể kết hợp dạy trọng âm từ với các kĩ năng ngôn ngữ. Cụ thể, tôi đã áp dụng vào các bài giảng của tôi như sau: Tiết Getting started, tôi cho học sinh nghe theo đĩa đoạn hội thoại giữa các nhân vật. Học sinh sẽ bắt chước được giọng điệu theo băng và luyện đọc. Tôi chú ý nhiều đến việc sửa lỗi phát âm và trọng âm cho học sinh. Sau khi học sinh đọc xong, tôi gọi các bạn nhận xét, sau đó những lỗi sai chung tôi sẽ viết trên bảng để cả lớp cùng nhìn thấy và rút kinh nghiệm. Trong tiết getting started, phần dạy trọng âm được thể hiện nhiều nhất là dạy từ mới. Một điểm khá mới và hay của bộ sách Tiếng Anh thí điểm là các tác giả dành một khoảng riêng cho phần Pronunciation. Đối với tiết A closer look 1, tôi đã đảo phần Pronunciation trước, để tránh tình trạng tập trung quá nhiều vào phần Vocabulary mà “lướt” phần này. Để làm bài giảng sinh động hơn, tôi đã chọn 1 video có chứa âm cần dạy, tôi cho học sinh nghe và xem rồi học sinh đoán âm sẽ học là âm gì. Tiếp đến, tôi đưa ra quy tắc phát âm đó, và chú ý đến trọng âm. Sau đó, tôi yêu cầu học sinh đọc đồng thanh, gọi một số em đọc, và cuối cùng là tiến hành các task nhỏ trong bài. Cụ thể, khi dạy âm /br/ và /pr/ của Unit 1: Leisure Acitivities (Tiếng Anh 8 thí điểm-Bộ GD-ĐT) , tôi cho học sinh xem video: thuc-hanh-phat-am/18595-pronunciation-clusters-phat-am-cum- 12
5. sinh nào có đáp án đúng và phát âm chính xác trọng âm của các từ đó sẽ nhận được một phiếu điểm thưởng. Phiếu này dùng để cộng điểm cho học sinh vào các bài kiểm tra thường xuyên. Như vậy sau mỗi buổi học, vốn trọng âm từ Tiếng Anh của học sinh sẽ được cải thiện rõ rệt. Khi tôi thực hiện biện pháp này, tôi nhận thấy học sinh muốn trả lời đúng và đọc đúng thì sẽ phải chú ý lắng nghe hơn. Đồng thời phiếu điểm thưởng có tác dụng kích thích học sinh chú ý học tập, hăng hái xung phong để được trả lời câu hỏi. Ngoài ra nó cũng giúp học sinh cải thiện điểm số của mình một cách chính đáng và giúp giáo viên đánh giá học sinh một cách chính xác hơn. Các câu hỏi cho phần này được liệt kê trong bảng sau. Unit 1: LEISURE ACTIVITIES Getting started: 1. A. leisure B. parents C. mountain D. cartoon 2. A. volunteer B. activity C. museum D. community A closer look 1: 1. A. relax B. present C. follow D. reply 2. A. beautiful B. wonderful C. successful D. meaningful A closer look 2: 1. A. detest B. adore C. prefer D. fancy 2. A. computer B. bracelet C. apricot D. broccoli Communication: 1. A. protection B. computer C. museum D. community 2. A. animal B. image C. balloon D. drama 2.3. Kết quả thực hiện: Để đánh giá kết quả của quá trình thực hiện đề tài và có sự so sánh, tôi đã tiến hành kiểm tra khả năng tìm trọng âm và phát âm đúng vào giờ ôn tập Review 1, tiết 24 vào giữa tháng 10 ở lớp khối 8. Học sinh làm bài trên một phiếu câu hỏi gồm 5 câu hỏi dưới hình thức trắc nghiệm, chọn từ có cách nhấn trọng âm khác với các từ còn lại trong thời gian 5 phút. Sau đó, tôi 14
6. đại trà của hai lớp khối 8 tôi dạy giờ đã biết trọng âm là gì, cách nhấn trọng âm như thế nào và nhiều em nói có ngữ điệu và trọng âm khá tốt. Chính những kết quả khả quan hơn này, đã thúc đẩy bản thân tôi có thêm động lực và niềm đam mê trong công việc. Bên cạnh đó, các em học sinh cũng có thêm niềm hăng say, hứng thú học tập trong học trọng âm nói riêng và Tiếng Anh nói chung. 3.2. Phạm vi áp dụng của đề tài: Phạm vi đề tài được áp dụng cho 2 lớp đại trà khối 8. 3.3. Kiến nghị: - Trọng âm là yếu tố cơ bản và đầu tiên mà người học Tiếng Anh cần hiểu và nắm vững. Tuy nhiên, rất nhiều học sinh gần tốt nghiệp cấp THCS nhưng chẳng biết đến khái niệm trọng âm. Vì vậy, tôi có kiến nghị nhỏ là ngay từ bậc tiểu học, các em cần được tiếp xúc, học phát âm đúng, chuẩn, và được dạy cách nhấn trọng âm từ và câu. - Cần tạo môi trường để học sinh được luyện tập kĩ năng nói nhiều hơn và đặc biệt rất tốt và hữu ích nếu học sinh được học tập với giáo viên nước ngoài. Hiện nay, tại địa bàn huyện Quảng Ninh, có hai trung tâm Ngoại ngữ Smart Start và trung tâm ngoại ngữ Anh Khanh. Hai trung tâm nay là nơi dạy học khá chất lượng và uy tín. Tại 2 trung tâm, có một số giáo viên nước ngoài đang hợp đồng giảng dạy. Sẽ rất tốt nếu các trường phối hợp được với các thầy cô giáo này về giao lưu hoặc giảng dạy các em học sinh. Để học sinh “tắm” trong ngôn ngữ Anh, các em sẽ tiến bộ rất nhanh. - Chúng tôi, những giáo viên Tiếng Anh mong muốn được tập huấn, giao lưu với các trường bạn nhiều hơn để học hỏi những phương pháp, những kinh nghiệm dạy trọng âm hay. Trên đây là một số kinh nghiệm nhỏ về dạy trọng âm từ Tiếng Anh mà bản thân tôi đã áp dụng và bước đầu thấy hiệu quả, rất mong sự sẻ chia, đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp nhằm giúp cho đề tài của tôi được hoàn thiện hơn! 16