SKKN Đổi mới phương pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi: Hoạt động khám phá khoa học
A. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Trẻ mẫu giáo “chơi mà học, học mà chơi”. Trẻ rất hiếu động, tò mò, ham muốn học hỏi, tìm hiểu thế giới xung quanh. Trong khi chơi, trẻ thực sự học để lĩnh hội các khái niệm ban đầu hoặc các tri thức tiền khoa học. Qua đó hình thành bước đầu của phẩm chất đạo đức, khuyến khích việc khám phá khoa học.
Khám phá khoa học là phương tiện để giao tiếp và làm quen với môi trường xung quanh, để giao lưu và bày tỏ nguyện vọng của mình hình thành và nhận thức sự vật, hiện tượng xung quanh mà giáo dục thái độ ứng xử đúng đắn với thiên nhiên, với xã hội cho trẻ.
Thông qua môn học này hình thành cho trẻ kỉ năng quan sát, tư duy, phân tích tổng hợp khái quát. Khám phá khoa học với trẻ mầm non là quá trình tham gia các hoạt động thăm dò, tìm hiểu thế giới tự nhiên qua đó giúp trẻ được hoạt động và tự phục vụ bản thân. Những công việc đó có thể sẽ là bài học trải nghiệm tốt cho trẻ về khoa học. Do đó, tôi nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động khám phá khoa học, tôi đã nghiên cứu, tìm tòi làm sao để trẻ tìm hiểu, tò mò với thế giới tự nhiên một cách thích thú và say mê. Bản thân tôi đã trau dồi, học hỏi các đồng nghiệp, đặc biệt là các đồng chí có nhiều kinh nghiệm thông qua các buổi học chuyên đề, họp chuyên môn, dự giờ và tham khảo tài liệu để tìm ra phương pháp tốt nhất, giúp trẻ khám phá khoa học đạt được hiệu quả cao. Chính vì thế mà tôi đã chọn đề tài này: “Đổi mới phương pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi: Hoạt động khám phá khoa học”.
File đính kèm:
- skkn_doi_moi_phuong_phap_giao_duc_tre_mau_giao_4_5_tuoi_hoat.doc
Nội dung text: SKKN Đổi mới phương pháp giáo dục trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi: Hoạt động khám phá khoa học
- 2. Thuận lợi, khó khăn: a. Thuận lợi: Được sự quan tâm của Phòng Giáo Dục – Đào Tạo và Ban Giám Hiệu nhà trường thường xuyên tổ chức các buổi chuyên đề, thao giảng thảo luận, trao đổi về việc tổ chức hoạt động cho trẻ khám phá khoa học. Các giáo viên trong trường nhiệt tình, luôn giúp đỡ lẩn nhau trong công tác. Bản thân luôn yêu nghề, mến trẻ, ham học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Nhà trường có cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi và tài liệu tham khảo đảm bảo cơ bản cho việc chăm sóc giáo dục trẻ. Được sự tín nhiệm và tin cậy của bậc phụ huynh. Nhiệt tình trong công tác phối hợp chăm sóc giáo dục trẻ. Các cháu ở lớp đa số mạnh dạn và thích tham gia vào hoạt động khám phá khoa học. b. Khó khăn: Bên cạnh những thuận lợi còn rất nhiều khó khăn mà tôi gặp phải trong quá trình tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ. Do lớp có vài cháu chưa học qua lớp nhóm mầm nên sự phát triển của trẻ không đồng đều, cháu chưa mạnh dạn, còn thụ động, chưa say mê khám phá thế giới thiên nhiên nên vì vậy tôi đã mạnh dạn chọn đề tài này nhằm khắc phục dần tình trạng thụ động trong lớp, để tất cả trẻ cùng nhau khám phá khoa học. Đồ dùng hoạt động khám phá khoa học chưa phong phú như tranh ảnh, vật thật, mô hình để trẻ quan sát. Góc thiên nhiên còn nghèo, ít cây xanh, các loại cây chưa phong phú. Do gia đình các cháu đa số nghèo, ở vùng nông thôn cha mẹ làm mướn, nên phụ huynh không có nhiều thời gian để giúp các cháu tìm tòi và khám phá xung quanh. Do ở lớp không có kinh phí nên không có điều kiện để cho trẻ được đi quan sát, tham quan những khu vui chơi, những khu vườn 2
- Sưu tầm những câu ca dao, tục ngũ, đồng dao để làm phong phú vốn hiểu biết về môi trường xung quanh của trẻ. 3. Xây dựng góc “Bé với thiên nhiên”: Góc thiên nhiên là nơi dành cho các hoạt động chăm sóc cây cối: Nhặt cỏ, bắt sâu, tưới nước, ngoài ra còn là nơi tìm đọc các loại sách về thiên nhiên, các tranh ảnh về thế giới tự nhiên. Tôi xây dựng góc thiên nhiên có các cây xanh như: hoa lan VD: Tôi vận động phụ huynh đem những cây có sẵn ở nhà để làm phong phú góc thiên nhiên. Tôi còn sưu tầm các tranh, lô tô được phân loại để ở giá vừa dễ lấy, dễ tìm. 4. Làm giàu vốn hiểu biết về môi trường xung quanh: Biểu tượng về thế giới xung quanh đã đến với trẻ qua nhiều hình thức: Câu đố, bài hát, ca dao, tục ngữ, đồng dao, tranh ảnh, đồ vật, vật thật. Giúp trẻ không bị nhàm chán, lại dễ tiếp thu để trẻ ghi nhớ và chính xác hoá thành biểu tượng của mình. VD: - Cho trẻ làm quen với một số loại quả, tôi cho trẻ đọc thuộc bài vè về quả. - Cho trẻ làm quen với con cá, tôi đọc câu đố: “ Con gì có vẩy có vây Không đi trên cạn mà đi dưới hồ” Trẻ trả lời đó là con cá, nhưng trẻ còn biết thêm về đặc điểm của con cá, có vẩy, có vây và biết môi trường sống của cá. Ngoài ra tôi còn dùng cách khác để vào bài cung cấp biểu tượng thế giới xung quanh cho trẻ, qua hình ảnh, mô hình, con vật thật. VD: Với đề tài một số loại phương tiện giao thông, tôi sử dụng các loại xe bằng đồ chơi để xây dựng mô hình ngã tư đường phố cho trẻ quan sát. Ngoài ra tôi còn sử dùng nhiều hình thức khác để thu hút trẻ 5. Rèn trẻ thông qua tiết dạy: 4
- + Về cách tiến hành: Với mỗi bài tuỳ thuộc vào đối tượng cho trẻ làm quen, tìm những cách vào bài khác nhau để gây sự chú ý, tò mò của trẻ. Có thể dùng câu đố, bài hát để trẻ nhận biết đối tượng bằng tranh ảnh và đồ vật, vật thật và mô hình. Trong hoạt động khác của trẻ, có thể cung cấp kiến thức cũ, tận dụng mọi lúc, mọi nơi để giáo dục trẻ. Tôi cũng lồng ghép môi trường xung quanh vào các tiết học khác như: lồng ghép vào môn làm quen văn học Trong hoạt động góc, trẻ được chơi ở góc thiên nhiên: trẻ tưới cây, nhặt lá, bắt sâu, xem sách về môi trường xung quanh. Đặc biệt trẻ được chơi nhiều đồ vật thật, khi được hoạt động nhiều với đồ vật thật, trẻ được nhìn, sờ, nắm, ngửi. Từ đó có hình ảnh trọn vẹn về những gì cho trẻ làm tranh từ nguyên liệu thiên nhiên như: hoa, lá ép khô, vỏ cây, cọng rơm, vỏ thuỷ sản, Qua các buổi dạo chơi, tham quan, hoạt động ngoài trời, dã ngoại. khi trẻ quan sát tôi hướng trẻ sử dụng mọi giác quan để trẻ có thể chỉ ra trọn vẹn đối tượng đó. Trẻ được quan sát kỹ, có được đầy đủ các đặc điểm của đối tượng nên trẻ so sánh rất tốt và phân loại rất nhanh. Dạo chơi tham quan hoạt động ngoài trời, không những để trẻ khám phá thế giới xung quanh mình mà còn giáo dục tình yêu thiên nhiên, ý thức bảo vệ môi trường. Cũng luôn chú ý kiến thức xã hội với trẻ về công việc của mỗi người, về mối quan hệ giữa con người với nhau, đặc biệt là giáo dục ATGT với trẻ tạo cho trẻ thói quen và ý thức khi tham gia giao thông. Với trẻ mặc dù kiến thức rất đơn giản. Đi trên đường không chạy, không nô đùa, đi bên tay phải, hoặc là nhìn những tín hiệu giao thông. 7. Kết hợp với phụ huynh về phương pháp CSGD trẻ và giáo dục trẻ bảo vệ môi trường. Đối với trẻ mầm non dễ nhớ lại dễ quên, nếu không được luyện tập thường xuyên thì sao ngày nghỉ sẽ quên lời cô daỵ. 6
- Có sự hiểu biết về kỹ năng dạy trẻ làm quen với môi trường xung quanh. Có sự sáng tạo trong mỗi tiết dạy, luôn có sự đổi mới trong phương pháp dạy trẻ. Thường xuyên rèn luyện bản thân, kỹ năng dạy, thao tác, rèn luyện giọng nói. Đồ dùng dạy trẻ phong phú, sáng tạo hấp dẫn với trẻ. Làm tốt công tác tuyên truyền với các bậc phụ huynh. Luôn tạo được môi trường học mà chơi, chơi mà học. Chú ý rèn trẻ ít nói, chậm hiểu có phương pháp hướng dẫn cụ thể. Động viên kịp thời và giúp trẻ tập luyện thường xuyên. C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ I. Kết luận Để tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ mẫu giáo lứa tuổi 4-5 tuổi đạt kết quả tốt, tôi đã vận dụng và rút ra kết luận: - Muốn tổ chức tốt hoạt động khám phá khoa học, trước hết cô giáo phải là người gợi mở hướng dẫn cho trẻ, đưa các tình huống để gây sự hứng thú cho trẻ và cho trẻ được tự do trãi nghiệm. - Môi trường và đồ dùng, đồ chơi là điều kiện để gây hứng thú cho trẻ và kích thích trẻ tìm tòi khám phá. - Thường xuyên kết hợp với phụ huynh về quá trình chăm sóc nuôi dạy trẻ đạt kết quả tốt. - Bản thân tôi cần phải tự giác rèn luyện trao đổi phẩm chất năng lực của người giáo viên, tận tâm với việc nuôi dạy trẻ. II. Kiến nghị - Tăng cường trang thiết bị phục vụ dạy và học , các đồ dùng đồ chơi , xây dựng môi trường học tập đảm bảo tính xây dựng. - Cô cần tạo môi trường để trẻ được gần gũi với thiên nhiên nhiều hơn. - Quan tâm đời sống tinh thần đội ngũ giáo viên, bổ xung thêm đội ngũ giáo viên, vì phần lớn các giáo viên đều dạy tăng giờ, giáo viên chưa có nhiều thời gian đầu tư làm đồ dùng dạy học. 8