Bài giảng môn Vật lí 8 - Bài 6: Lực ma sát

Nội dung text: Bài giảng môn Vật lí 8 - Bài 6: Lực ma sát

1. KIẾN THỨC BÀI CŨ Câu 1: Hai lực cân bằng là gì ? Nêu ví dụ về hai lực cân bằng. Câu 2: Một vật chịu tác dụng của 2 lực cân bằng thì vật sẽ thế nào nếu ban đầu: + Vật đang đứng yên. + Vật đang chuyển động. Câu 3: Quán tính của một vật là gì? Nêu ví dụ về vật cĩ quán tính.
2. BÀI 6. LỰC MA SÁT
3. Trục bánh xe bị Trục bánh xe đạp
4. I. KHI NÀO CĨ LỰC MA SÁT?  Lực ma sát xuất hiện khi cĩ hai vật tiếp xúc với nhau. 1. Lực ma sát trượt Lực ma sát trượt xuất VậyHãy lựccho ma biết sát khi trượt bĩp hiệnKhi khi mábĩp phanh phanh ép xuấtnhẹ hiệnphanh khi thìnào ?vành sátBánhVànhmạnh lên vànhbánhxe thìngừng bánhxebánh chuyển quayxe vàxe bánh xe chuyển động giữamàđộngchuyển bánh trượtchậm động xelạitrên vàvàthế trượt mặtmặtnào thế nào trên mặt má đườngđườngtrêntrên mặt, mặt. làm má đường phanhxe chuyển? phanh? động chậm rồi dừng lại.
5. I. KHI NÀO CĨ LỰC MA SÁT? 1. Lực ma sát trượt  Lực ma sát trượt sinh ra khi một vật này trượt trên ...bề mặtmột vật khác .
6. 1. Lực ma sát trượt C1C1. .Ví Hãy dụ lấyvề lựcví ma dụsát vềtrượt lực ma sát trượt trong đời sống và trong kĩ thuật? Máy quạt đang quay: Trục quạt Trượt tuyết : Ma sát giữa mặt ván trượt với bàn với ổ trục mặt sân băng.
7. 2. Lực ma sát lăn Khi ta búng (đẩy) hịn bi trên mặt sàn, hịn bi Vậy lực ma sát lăn sinh ra khi nào? lăn chậm rồi dừng lại. Lực do mặt sàn tác dụng lên lăn trên bề mặt hịn Lực bi, mangăn sát cản lăn chuyểnsinh ra khi động một lăn vật của này hịn .......... bi là ......lực của vật khác . ma sát lăn. Vì sao hịn bi lăn Vì cĩ một lực ngăn cản một lúc rồi dừng lại? chuyển động của hịn bi. Fms
8. 2. Lực ma sát lăn C2. Ví dụ về lực ma sát lăn C2. Hãy tìm thêm ví dụ về lực ma sát trượt trong đời sống và trong kĩ thuật ? CầuMột thủ bạn đang đangrượt đá bĩng patin: quả: bánhbĩng xelăn lăn trên mặttrên sân mặt đường
9. 2. Lực ma sát lăn C3. Trong các trường hợp vẽ ở hình 6.1, trường hợp nào cĩ lực ma sát trượt, trường hợp nào cĩ ma sát lăn ? Ma sát trượt Ma sát lăn Em cĩ nhận xét gì về cường độ lực ma sát trượtCường và lựcđộ macủa sát lực lăn ma trong sát 2 trường hợp này? trược lớn hơn lực ma sát lăn FFmst msl
10. 3. Lực ma sát nghỉ VậtTại đứng sao yên trong chứng thí nghiệmtỏ giữa mặttrên bàn, mặc với dù vật cĩ cĩ lmộtực kéo lực táccản dụng. Lực lên này vật đặt nặng lên nhưngvật cân vật bằng với lựcvẫn kéo đứng để giữ yên cho? vật đứng yên. Fk Fmsn Lực ma sát nghỉ là lực giữ cho vật khơng trượt.. khi vật bị tác dụng của một lực khác. - Về mặt độ lớn Fmsn= Fk
11. 3. Lực ma sát nghỉ C5. Ví dụ về lực ma sát nghỉ trong đời sống và kĩ thuật. C5. Hãy tìm các VD khác về lực ma sát nghỉ trong đời sống và kĩ thuật. Băng chuyền đang hoạt động: Ma sát giữa mặt băngHS chuyền đứng trên và các mặt đĩa sàn đặt: lực lên ma băng sát chuyềnnghỉ . giữa đế giày và mặt sàn
12. II. LỰC MA SÁT TRONG ĐỜI SỐNG VÀ KĨ THUẬT 1. Tác hại của lực ma sát và cách làm giảm Tác hại : Lực ma sát trượt giữa đĩa và xích làm mịn đĩa và xích xe . Cách làm giảm ma sát: Tra dầu vào xích xe để làm giảm ma sát.
13. Tác hại: Lực ma sát trượt làm mịn trục và cản chuyển động quay của xe Cách làm giảm ma sát : Thay bằng trục quay cĩ ổ bi.
14. Tác hại: Lực ma sát trượt làm cản trở chuyển động của thùng, làm mịn thùng. Cách làm giảm ma sát : Lắp thêm các bánh xe vào thùng để thay thế ma sát nghỉ thành ma sát lăn.
15. 2. Lợi ích của lực ma sát và cách làm tăng Nếu khơng cĩ lực ma sát : bảng trơn, nhẵn quá khơng thể dùng phấn để viết lên bảng Cách làm tăng ma sát: Tăng độ nhám của bảng để tăng lực ma sát trượt giữa viên phấn với bảng
16. Nếu khơng cĩ lực ma sát: thì đai ốc sẽ bị quay lỏng dần khi bị rung động. Nĩ khơng cịn tác dụng ép chặt các mặt cần ghép. Cách làm tăng ma sát : Tạo ren cho đai ốc và bulơng, làm nhám bề mặt vỏ diêm
17. LUYỆN TẬP Khoanh trịn chữ cái đứng trước câu trả lời mà em chọn BT 6.6 SBT: Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi: A. quyển sách để yên trên mặt bàn nằm nghiêng. B. ơ tơ đang chuyển động, đột ngột hãm phanh(thắng). C. quả bĩng bàn đặt trên mặt nằm ngang nhẵn bĩng. D. xe đạp đang xuống dốc
18. BT 6.8 SBT: Lực ma sát trượt xuất hiện trong trường hợp nào sau đây? A. Ma sát giữa các viên bi với ổ trục xe đạp, xe máy. B. Ma sát giữa cốc nước đặt trên mặt bàn với mặt bàn. C. Ma sát giữa lốp xe với mặt đường khi xe chuyển động. D. Ma sát giữa má phanh với vành xe khi bĩp nhẹ phanh.
19. III. VẬN DỤNG C8. Hãy giải thích các hiện tượng sau và cho biết trong các hiện tượng này ma sát cĩ ích hay cĩ hại: a) Khi đi trên sàn đá hoa mới lau dễ bị ngã. Giải thích: Vì lực ma sát giữa sàn nhà với chân người rất nhỏ. Ma sát này là cĩ ích giúp cho người khơng bị trượt ngã.
20. b. Ơ tơ đi chỗ bùn lầy, cĩ khi bánh quay tít mà xe khơng tiến lên được. Giải thích : khi đĩ lực ma sát lên lốp ơ tơ quá nhỏ nên bánh xe ơ tơ quay trượt trên mặt đường. Ma sát lúc này là cĩ ích cĩ thể giúp cho bánh xe lăn được ra khỏi vũng bùn.