Bài giảng môn Vật lí 8 - Tiết 5. Bài 5: Sự cân bằng lực. Quán tính

Nội dung text: Bài giảng môn Vật lí 8 - Tiết 5. Bài 5: Sự cân bằng lực. Quán tính

1. Khởi động 1.Hai đội kéo co đã tác dụng lên sợi dây những Lực gì ? Diễn tả phương chiều, điểm đặt các lực? 2. Nếu hai đội có cường độ lực như nhau thì kết quả của hai lực vào sợi dây này như thế nào?
2. TiÕt 5-Bài Bµi 5 5 Sù c©n b»ng lùc - Qu¸n tÝnh
3. I. Lực cân bằng Q 1. Hai löïc caân baèng laø gì? 1N C1: Hãy kể tên và biểu diễn các lực tác dụng lên : Quyển sách, quả cầu, quả bóng có P trọng lượng lần lượt là: 3N; T 0,5N 0,5N; 5N, bằng các véc tơ lực. Nhận xét về : điểm đặt, P cường độ, phương chiều của Q hai lực cân bằng 5N P
4. Q 1N Các cặp lực trên là hai lực cân bằng + Điểm đặt: cùng đặt lên một vật. + Cường độ: bằng nhau. + Phương: cùng phương P + Chiều: ngược chiều. T 0,5N P Q 5N P
5. - Vậy thế nào là hai lực cân bằng ? Q 1N Kết luận : Hai lực cân bằng là 2 lực P cùng tác dụng lên một vật, T cùng cường độ, cùng phương 0,5N nhưng ngược chiều nhau. P Q 5N P
6. Q 1N - Dưới tác dụng của 2 lực cân bằng thì những vật trên đang đứng yên sẽ như thế nào ? P T Dưới tác dụng của hai cân 0,5N bằng, một vật đang đứng yên P sẽ tiếp tục đứng yên Q 5N P
7. Các cặp lực sau đây có phải là cặp lực cân bằng không? Vì sao? O F1 O F2 H.a O F2 O F1 F2 H.b H.c F1
8. -Vậy khi 1 vật đang chuyển động, chịu các lực cân bằng tác dụng vào thì vật sẽ như thế nào ( Vận tốc của vật có thay đổi không) ? F2=50N F1=50N
9. 2- Tác dụng của hai lực cân bằng lên một vật đang chuyển động a/ Dự đoán: Khi các lực tác dụng lên vật cân bằng nhau thì vận tốc của vật sẽ không thay đổi nghĩa là vật chuyển động thẳng đểu. b- Thí nghiệm kiểm tra: ( Máy A-tút ) Ròng rọc cố định Dây không dãn Vật nặng A’ A K Lỗ K B Giá thí nghiệm
10. C2: Tại sao quả cân A ban đầu đứng yên ? C2: Vì quả cân A chịu tác dụng của 2 lực cân bằng : Trọng lực PA và sức căng T của dây , 2 lực này cân bằng do : T=PB mà PB = PA => T cân bằng PA C3: Đặt thêm một vật nặng A’ lên quả cân A. Tại sao quả cân A cùng với A’ sẽ chuyển động nhanh dần T A P ’ K A C3: Vì PA+ PA’ > T , nên vật A,A’ chuyển động nhanh dần đi xuống PA B PB
11. C4: Khi quaû caân chuyeån ñoäng qua loã K thì vaät naëng A’ bò giöõ laïi . Luùc naøy quaû caân A coøn chòu taùc duïng cuûa nhöõng löïc naøo? C4: Quaû caân chòu taùc duïng caùc löïc: troïng löïc PA vaø löïc caêng daây T. C5: Haõy ño quaõng ñöôøng ñi ñöôïc cuûa quaû caân A sau moãi khoaûng thôøi gian 2 T giaây, ghi vaøo baûng 5.1 vaø tính vaän toác A K P cuûa A. A’ PA B PB
12. C5: Haõy ño quaõng ñöôøng ñi ñöôïc cuûa quaû caân A sau moãi khoaûng thôøi gian 2 giaây, ghi vaøo baûng 5.1 vaø tính vaän toác cuûa A. Baûng 5.1 Thôøi gian t(s) Quaõng ñöôøng Vaän toác s(cm) v (cm/s) DE = t1 = 2 (s) s1 = 5 v1 = 2,5 EF = v = 2,5 t2 = 2 (s) s2 = 5 2 FG = 5 v = 2,5 t3 = 2 (s) s3 = 3 Ñaùp aùn: Quaû caân A chuyeån ñoäng ñeàu. •Kết luận: Một vật đang chuyển A ( Vò trí ban ñaàu cuûa quaû caân A ) động, nếu chịu tác dụng của hai lực C K cân bằng thì tiếp tục chuyển động D thẳng đều. E B •Chuyển động này gọi là chuyển F động theo quán tính G
13. II- QUAÙN TÍNH 1-NhËn xÐt : Khi cã lùc t¸c dông, vËt kh«ng thÓ thay ®æi vËn tèc ®ét ngét được v× mäi vËt ®Òu cã qu¸n tÝnh. Quán tính là tính giữ nguyên độ lớn và hướng vận tốc của vật.
14. 2- Vaän duïng C6: Buùp beâ ñang ñöùng yeân treân xe. Baát chôït ñaåy xe chuyeån ñoäng veà phía tröôùc. Hoûi buùp beâ seõ ngaõ veà phía naøo? Taïi sao? C6: - Buùp beâ ngaõ veà phía sau. - Khi xe chuyeån ñoäng, chaân cuûa buùp beâ gaén vôùi xe neân chuyeån ñoäng theo. Thaân vaø ñaàu buùp beâ do quaùn tính chöa kòp chuyeån ñoäng. Vì vaäy buùp beâ ngaõ veà phía sau.
15. C7: ñaåy cho buùp beâ vaø xe cuøng chuyeån ñoäng roài baát chôït döøng xe laïi. Hoûi buùp beâ seõ ngaõ veà phía naøo? Taïi sao? C7: - Buùp beâ ngaõ veà phía tröôùc. - Khi xe döøng laïi, chaân cuûa buùp beâ gaén vôùi xe neân döøng laïi theo. Thaân vaø ñaàu buùp beâ do quaùn tính chöa kòp döøng. Vì vaäy buùp beâ ngaõ veà phía tröôùc. C8: Haõy duøng khaùi nieäm quaùn tính ñeå giaûi thích caùc hieän töôïng sau: a) Khi xeoâtoâ ñi ñoät thaúng, ngoät ngöôøi reõ phaûi vaø, haønhxe chuyeån khaùch ñoäng treân thaúng. xe bò nghieâng Khi xe reõveà phaûi, nöûa ngöôøi phíadöôùi traùi.reõ phaûi theo xe, do quaùn tính nöûa ngöôøi treân vaãn ñi thaúng. Vì vaäy haønh khaùch (ta) bò nghiêng sang traùi. b) Khi chaïm ñaát, chaân bò döøng laïi. Do quaùn tính, thaân ngöôøi b)chöa Khi kòp nhaûy döøng töø baäclaïi. Vìcao vaäy xuoáng, chaân chaân bò gaäp ta laïi.bò gaäp laïi. c)c) BuùtCuoái taéc quaù möïc, trình ta vaåy,vaåy maïnh,buùt döøng buùt laïi, laïi möïccoù theå trong vieát buùt tieáp chöa ñöôïc. döøng laïi do quaùn tính. Vì vaäy buùt coù möïc ôû ngoøi, vieát tieáp ñöôïc. d)d) KhiKhi caùnñuoâi buùa buùa loûng, chaïm coù ñaát, theå caùn laøm buùa chaët döøng baèng laïi, caùch do quaùngoõ maïnh tính, ñuoâi buùa tieáp tuïc caùnchuyeån xuoáng ñoäng ñaát. aên saâu vaøo caùn. Nhôø ñoù caùn buùa ñöôïc tra chaéc hôn. e) Khi ta giaät nhanh tôø giaáy thì giaáy chuyeån ñoäng theo tay ta. Do e) Ñaët moät coác nöôùc leân tôø giaáy moûng. Giaät nhanh tôø giaáy ra quaùn tính maø coác chöa kòp chuyeån ñoäng. Neân coác vaãn ñöùng yeân. khoûi ñaùy coác thì coác vaãn ñöùng yeân.
16. Củng cố kiến thức 1. Thế nào là hai lực cân bằng? Cho ví dụ? 2. Vật chuyển động như thế nào khi chịu tác dụng của hai lực cân bằng? 3. Quán tính là gì?
17. 1. Hai lực cân bằng là hai lực: A. Cùng phương, cùng chiều, cùng độ lớn. B. Cùng phương, ngược chiều, cùng độ lớn. C. Cùng điểm đặt, cùng phương, cùng chiều, cùng độ lớn. D. Cùng điểm đặt, cùng phương, ngược chiều, cùng độ lớn.
18. 2.Trường hợp nào có thể kết luận là vật chịu tác dụng của hai lực cân bằng? A. Vật chuyển động thẳng. B. Vật chuyển động không đều. C. Vật nằm yên. D. Vật có bất kỳ trạng thái nào nêu ở A, B, C.
19. - Học thuộc lý thuyết -Trả lời các câu hỏi trong SGK - Làm các BT 5.1 – 5.8 SBT - Đọc trước bài lực ma sát: Tìm hiểu xem có mấy loại lực ma sát? Và cách tạo ra các loại lực ma sát đó