Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp đỡ học sinh yếu kém môn Ngữ văn

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp đỡ học sinh yếu kém môn Ngữ văn

1. trao đổi lẫn nhảu trong học tập. Để giảng dạy, phụ đạo học sinh yếu kém đạt hiệu quả cao, người giáo viên gặp không ít những khó khăn, vướng mắc. Môn Ngữ văn trong nhà trường bậc THCS chia làm ba phân môn: Văn học, Tiếng việt , Tập làm văn. Trong thực tế dạy và học, phần Văn học khi tìm hiểu một văn bản các em học sinh khó có thể rút ra kết luận về nội dung và nghệ thuật, phần Tiếng việt thì vốn từ vựng của các em lại ít, còn khi viết một bài văn nhiều em học sinh chưa biết cách bộc lộ cảm xúc của mình để "khơi gợi lòng đồng cảm nơi người đọc". Vì vậy để học sinh yếu kém học tốt thì người giáo viên phải gây được hứng thú học tập, cần định hướng, giúp đỡ, hỗ trợ kiến thức cũ mà các em học sinh đã bị khuyết, trên cơ sở đó các em có thể tự tìm hiểu ra vấn đề để vận dụng kiến thức vào bài học. Cho nên, nhiệm vụ cần thiết của người giáo viên là phải đầu tư, nghiên cứu các phương pháp giảng dạy áp dụng phù hợp cho từng đối tượng học sinh, đặc biệt là giáo viên tổ chức nhóm học tập: học sinh khá, giỏi phụ đạo học sinh yếu, kém nếu được như thế thì giúp ta từng bước nâng dần chất lượng, hiệu quả giảng dạy và học tập của học sinh yếu kém ngày được nâng cao. Trong chương trình Sách giáo khoa Ngữ văn lớp 8 bậc THCS hiện nay, thực hiện theo sách đại trà, rèn luyện kĩ năng suy luận trên cơ sở đọc - hiêủ văn bản, tìm hiểu qua ví dụ, qua đồ dùng dạy học, qua tranh ảnh minh hoạ, qua thực tế tham quan tìm hiểu Để từ đó học sinh rút ra kiến thức và cách trình bày lập luận trên hệ thống kiến thức mang tính lôgíc, tạo ra một chuỗi hệ thống kiến thức Vậy làm thế nào để sử dụng phương tiện phục vụ cho việc truyền thụ kiến thức của giáo viên cho học sinh yếu kém, lĩnh hội kiến thức, thu hút khả năng tìm tòi, nghiên cứu của học sinh một cách có hiệu quả vẫn là mối quan tâm hành đầu, là điều kiện khó nhất của giáo viên tìm phương pháp dạy học. Vậy, để đảm bảo việc giảng dạy phụ đạo học sinh yếu kém đạt hiệu quả thì đòi hỏi người giáo viên có vốn kiến thức vững vàng, chịu khó học hỏi ở đồng nghiệp, các giáo viên nhiều năm có kinh nghiệm. Về học sinh, giáo viên phải tìm hiểu về tâm lí, hoàn cảnh gia đình, đối tượng học sinh, và phải xem đây là một vấn đề nghiêm túc cần tìm ra những phương pháp cụ thể và áp dụng một cách đồng bộ, phù hợp với học sinh yếu kém nhằm nâng dần chất lượng, hiệu quả giảng dạy cũng như kết quả học tập đạt chất lượng. II. Thực trạng 1. Về học sinh Trường THCS Phong Thạnh Đông là một trường ở xa trung tâm huyện so với các trường khác, đa số học sinh là con em gia đình nghèo, con em dân tộc nên các em ngoài giờ học còn phải phụ giúp gia đình nhiều công việc, vì vậy thời gian dành cho việc tự học còn hạn chế, phần đông trình độ nhận thức của các bậc phụ huynh còn thấp, thậm chí có những phụ huynh còn không biết chữ. chính vì những yếu tố trên nên nó gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc học tập của các em học sinh. 2 Một số biện pháp giúp đỡ học sinh yếu kém môn Ngữ văn
2. Trường THCS Phong Thạnh Đông trong nhiều qua đã cố gắng đầu tư về cơ sở vật chất, chuyên môn nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho công tác giảng dạy phụ đạo học sinh yếu kém đối với tất cả các bộ môn trong đó có môn Ngữ Văn. Các loại SGK, sách tham khảo và các loại sách khác nhằm phục vụ tốt cho công tác giảng dạy và học tập của học sinh. Nhà trường có nhân viên phụ trách công tác thư viện, nhằm tạo điều kiện cho các em học sinh mượn sách giáo khoa (100%) để các em có điều kiện học tập tốt. Tuy nhiên, thư viện nhà trường chưa được trang bị đầy đủ các loại sách tham khảo, mà chỉ có sách giáo khoa cho học sinh mượn, cũng như chỉ có đủ sách cho giáo viên mượn, nên việc tìm hiểu còn hạn chế, chưa tạo được tính chủ động, lôi cuốn học sinh để tìm hiểu và nâng cao kiến thức hiểu biết của học sinh. III. Một số giải pháp Qua giảng dạy bộ môn Ngữ văn trong nhà trường, theo tôi để dạy tốt phụ đạo học sinh yếu kém học tiến bộ đạt hiệu quả cao thì mỗi giáo viên phải hiểu rõ những nguyên nhân thiết thực cụ thể dẫn đến học sinh yếu kém để từ đó tìm ra những giải pháp cụ thể, thiết thực dạy học học sinh thuộc đối tượng này. Theo tôi, để thực hiện tốt việc dạy phụ đạo học sinh yếu kém đạt hiệu quả cao, tôi xin đề xuất một số giải pháp mang tính thiết thực áp dụng cho đối tượng học sinh ở trường tôi. Những giải pháp này đưa ra nhằm thông qua đồng nghiệp để cùng nhau trao đổi, góp ý. 1. Về học sinh - Cần cho học sinh nhận thức rõ tầm quan trọng của việc học tập đối với thực tế sau này khi đi vào công tác. - Chỉ ra cho học sinh thấy giá trị của việc lao động trí óc và lao động chân tay của một chuỗi dày tương lai sau này, thấy giá trị đích thực của môn Ngữ Văn nó làm cơ sở giúp và hỗ trợ rất nhiều cho các môn học khác và giúp chúng ta rất nhiều trong việc áp dụng trong thực tế, đời sống hàng ngày - Chuẩn bị tốt đồ dùng, kiến thức và xem kiến thức mới ở nhà trước khi lên lớp. - Giáo viên hướng dẫn chuẩn bị kiến thức mới ở nhà và phân chia thời gian học tập cụ thể. Bên cạnh đó cần tổ chức thảo luận nhóm, trao đổi cùng các bạn ở gần nhà để có điều kiện hỗ trợ, giúp đỡ nhau cùng tiến bộ. - Ở lớp biết tổ chức nhóm thảo luận trao đổi, giúp đỡ nhau, em khá kèm em yếu để cùng nhau tiến bộ và chiếm lĩnh tri thức. 2. Giáo viên Để dạy tốt phụ đạo học sinh yếu kém giáo viên cần định hướng nội dung, kỹ năng và phương pháp cụ thể. 2.1. Chuẩn bị - Giáo viên cho học sinh chuẩn bị tốt các đồ dùng dạy học, tranh ảnh, phim tư liệu kiến thức bài cũ làm nền tảng vận dụng tìm ra kiến thức mới. 4 Một số biện pháp giúp đỡ học sinh yếu kém môn Ngữ văn
3. thiết thực, trọng tâm cơ bản cần truyền đạt. Tìm hiểu về đối tượng học sinh, điều kiện kinh tế, hoàn cảnh gia đình để có biện pháp hỗ trợ. 2.3. Củng cố - Giáo viên đưa ra hệ thống câu hỏi để khẳng định sự nhận thức, lĩnh hội kiến thức của học sinh hoặc dưới dạng bài tập trắc nghiệm khách quan. - Hệ thống hóa kiến thức dưới dạng các câu hỏi. - Hướng dẫn về nhà. Đây cũng là một mục tiêu quan trọng giúp học sinh định hướng được việc học ở nhà và chuẩn bị bài trước ở nhà. 2.4. Hướng dẫn học sinh học ở nhà - Đây là một khâu quan trọng cho học sinh, đặc biệt là học sinh yếu kém. Hướng dẫn các em tự học ở nhà cần theo hai nội dung: + Học bài cũ: GV cần giao bài tập vừa sức đối với học sinh yếu kém. Bài tập nên dung hoà giữa lý thuyết và thực hành. + Tìm hiểu bài mới trước ở nhà: Hướng dẫn học sinh đọc trước bài mới ở nhà, trả lời các câu hỏi trong phần tìm hiểu bài. Tuy nhiên không nên áp đặt học sinh phải trả lời đúng mà cho các em tự trả lời theo suy nghĩ của mình. Như vậy, khi GV lên giảng bài mới, học sinh sẽ tự đối chiếu với cách trả lời của mình, từ đó kiến thức sẽ khắc sâu hơn. 3. Nhà trường - Lãnh đạo nhà trường luôn có kế hoạch bồi dưỡng giáo viên đúng chuyên môn và có kế hoạch dự giờ, thăm lớp rút kinh nghiệm và tạo điều kiện giúp đỡ, hỗ trợ kiến thức kịp thời. - Tạo điều kiện giúp đỡ, hỗ trợ kinh phí, động viên khuyến khích giáo viên có thành tích trong công tác phụ đạo học sinh yếu kém. 4. Gia đình - Cần thường xuyên quan tâm việc học tập ở trường và bố trí thời gian học ở nhà của con em mình. - Đi họp phụ huynh theo định kỳ, theo dõi sổ liên lạc để trao đổi với giáo viên và nắm bắt kịp thời việc học tập của con em mình. IV. Kết quả Qua một năm rút kinh nghiệm và thay đổi, áp dụng những giải pháp nêu trên tôi nhận thấy chất lượng dạy và học đối với học sinh yếu kém ở môn Ngữ văn lớp 8 năm học 2011 - 2012 được nâng cao rõ rệt. Cụ thể qua quá trình phụ đạo học sinh yếu kém ở lớp 8 có kết quả như sau: Kết quả thi khảo sát đầu năm môn Ngữ Văn có tới: 21 em/71 em yếu kém. Kết quả học kỳ I: Loại yếu còn 10 em giảm 11 em, không có loại kém. Kết quả cả năm : Loại yếu còn 6 em giảm so với kì I là 4 em, so với đầu năm là 15 em. Ở phương diện là một giáo viên trực tiếp đứng lớp giảng dạy, tôi thấy mình vững vàng hơn trong chuyên môn, tự tin, say mê hơn với sự nghiệp trồng người. Đối với các em học sinh yếu kém, các em bước đầu ý thức 6 Một số biện pháp giúp đỡ học sinh yếu kém môn Ngữ văn