Sáng kiến kinh nghiệm Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người

1. - Thực hiện tốt công tác phối hợp với giáo viên tổng phụ trách đội, giáo viên bộ môn để cùng giáo dục học sinh thực hiện tốt nền nếp lớp cũng như hoạt động ngoài giờ lên lớp. - Phối hợp tốt với cha mẹ học sinh trong việc quản lý giờ giấc của các em khi đến lớp cũng như ở nhà. 1.2. Về phía học sinh: - Trong mọi hoạt động vui chơi, giải trí và học tập có hiệu quả đều được sự quan tâm hướng dẫn, dìu dắt của giáo viên chủ nhiệm, giáo viên tổng phụ trách đội, giáo viên bộ môn, cùng cha mẹ học sinh. - Được chia sẻ những tâm sự, khó khăn, mọi lo lắng của mình cùng giáo viên chủ nhiệm lớp. 1.3. Về phía cha mẹ học sinh: Đa số cha mẹ học sinh đã nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của giáo dục, đặc biệt là giáo dục ở bậc Tiểu học - bậc học nền tảng cho quá trình học của con em mình. Họ đã có ý thức tự giác, thái độ tích cực trong việc giáo dục con em mình và kết hợp với nhà trường để giáo dục học sinh. 2. Khó khăn 2.1. Về phía giáo viên: - Đôi lúc khi xử lí một số tình huống trong hoạt động vui chơi và học tập tôi còn lúng túng, bối rối nên phải kéo dài thời gian của buổi học so với qui định, từ đó gây mệt mỏi cho học sinh. - Đôi khi tôi chỉ tập trung chủ yếu vào các tiết dạy văn hóa làm sao cho tốt, cho giỏi, còn việc giáo dục, rèn luyện nền nếp lớp thì chưa quan tâm nhiều. - Lớp tôi chủ nhiệm với số lượng học sinh cũng khá đông (sĩ số 30/20 nữ, trong đó 05 em hộ nghèo, 02 em sống với ông bà, 06 em có năng khiếu môn Tiếng việt và Toán nhưng hay trêu chọc bạn, 04 em có năng khiếu chạy xa, bật xa, 07 em có năng khiếu viết đúng-viết đẹp, 06 em tiếp thu kiến thức chậm), mỗi em có một hoàn cảnh khác nhau nên cũng gây khó khăn trong công tác giáo dục các em. 2.2. Về phía học sinh: - Một số học sinh chưa có ý thức vượt khó để học tốt. 2
2. 2.1. Bầu Ban Cán sự lớp. Lên lớp 5, các em đã lớn, tôi muốn tạo dựng và rèn luyện cho các em thể hiện tinh thần dân chủ và ý thức trách nhiệm đối với tập thể, nên tôi tổ chức cho các em ứng cử và bầu cử để chọn lựa Ban Cán sự của lớp. Tiến trình bầu chọn Ban Cán sự lớp được diễn ra như sau: - Trước hết, tôi phân tích để các em hiểu rõ về vai trò và trách nhiệm của người lớp trưởng, lớp phó, tổ trưởng, tổ phó. - Tôi khuyến khích các em xung phong ứng cử và đề cử. Tổ chức cho các em bầu chọn bằng hình thức biểu quyết. Sau đó cả lớp bầu chọn 10 học sinh tiêu biểu là Ban Cán sự của lớp. 2.2. Phân công nhiệm vụ cụ thể cho Ban Cán sự lớp. Sau khi đã bầu chọn được Ban Cán sự của lớp, tôi giao nhiệm vụ cụ thể cho từng em như sau: * Nhiệm vụ của lớp trưởng là em Trương Triệu Vi (Phụ trách chung) - Theo dõi, kiểm tra mọi hoạt động của lớp hàng ngày để báo cáo trong tiết sinh hoạt cuối tuần. - Điều khiển các bạn xếp hàng ra vào lớp, xếp hàng chào cờ đầu tuần, xếp hàng tập thể dục giữa giờ. - Giữ trật tự lớp khi giáo viên chữa bài, khi giáo viên có việc phải ra khỏi lớp, khi lớp chào cờ đầu tuần và dự các buổi lễ trong năm học. - Phụ trách việc mượn và trả sách tham khảo, truyện tranh cho thư viện. - Đề nghị giáo viên tuyên dương những bạn có thành tích tốt, phê bình cá nhân còn vi phạm. * Nhiệm vụ của lớp phó học tập là em Nguyễn Nhựt Anh (Phụ trách học tập): - Tổ chức lớp truy bài 15 phút đầu giờ; hướng dẫn các bạn chậm tiếp thu kiến thức, chia sẻ kết quả học tập với những bạn có năng khiếu. - Điều khiển các bạn trao đổi, thảo luận hoặc trả lời câu hỏi trong tiết học khi giáo viên yêu cầu. - Theo dõi việc học tập của lớp (bạn nào tích cực, bạn nào thụ động, bạn nào còn vi phạm, ) 4
3. tiến hành ngay sau khi bầu Ban Cán sự lớp và được thường xuyên duy trì nếu không thì khó mà hình thành thói quen cho học sinh, nhất là đối với các em lớp 5. Ví dụ: “Xếp hàng ra vào lớp, xếp hàng và giữ trật tự khi chào cờ”. Nền nếp này được tôi tiến hành thường xuyên theo từng buổi học và hàng tuần. Đây là nền nếp mang tính trật tự kỉ luật cần được duy trì suốt năm học. - Khi nền nếp đã được thấm nhuần vào từng cá nhân học sinh thì các em sẽ tự giác trong các hoạt động học tập cũng như vui chơi. - Ngoài ra ở lứa tuổi của các em học sinh lớp 5, lứa tuổi mà một số em đã bắt đầu có những chuyển biến về tâm sinh lí thì tôi phải: + Nghiêm khắc với chính bản thân mình và học sinh bằng cách sửa chữa, chấn chỉnh ngay những gì không phù hợp trong quá trình học tập, sinh hoạt. + Luôn tạo uy tín với nhà trường, cha mẹ học sinh, học sinh, nhất là trở thành chỗ dựa tinh thần mà các em tin tưởng học tập. + Tạo sự đồng cảm giữa nhà trường, cha mẹ học sinh, học sinh để từ đó hiểu và thông cảm với các em. Tôi luôn quan tâm sâu sát tới các em, cùng hoạt động để hướng dẫn, giúp đỡ các em điều chỉnh kịp thời những sai trái không chỉ bằng lời nói mà bằng việc làm, nhất là bằng tất cả tình yêu thương của người thầy. + Tôi luôn tôn trọng học sinh, luôn công bằng, thẳng thắn, gần gũi với học sinh nhưng cũng không thiếu sự cương quyết khi cần thiết. Nhờ đó, giúp các em tự giác sửa chữa những thiếu sót và sai lầm, tự thay đổi và phấn đấu vươn lên trong học tập để trở thành người học sinh toàn diện. - Trong tiết học, tôi luôn dành thời gian quan tâm, giúp đỡ đối tượng học sinh chậm tiếp thu hay nghịch ngợm và mạnh dạn mở rộng kiến thức nhằm phát triển học sinh có năng khiếu. Thông qua mỗi bài học tôi còn giáo dục thái độ, tình cảm cho học sinh và giáo dục các em một số kỹ năng cơ bản như: Tai nạn thương tích; đuối nước; điện giật; bị ngộ độc; bị động vật cắn; bị xâm hại tình dục; phòng, chống các tệ nạn xã hội đặc biệt là bạo lực học đường. - Bên cạnh đó tôi thực hiện giảng dạy lồng ghép kỹ năng sống theo quy định nhằm hình thành cho các em các kỹ năng cơ bản: Kỹ năng tự nhận thức; kỹ năng 6
4. buộc không ngừng học tập. Bạn được hướng dẫn cũng sẽ nỗ lực cố gắng với mong muốn được làm nhóm trưởng. - Tôi không ngừng tìm tòi cách dạy hay, hấp dẫn nhằm cuốn hút các em trong từng tiết học. Mặt khác, tôi còn tạo sự hấp dẫn ở chính nội dung giảng dạy. Cái mới mẻ, cái kì lạ bao giờ cũng gây hứng thú cao độ và kích thích trí tưởng tượng của các em. Ngoài sách giáo khoa, mỗi bài học tôi còn tìm tòi thêm các kiến thức mới gây hứng thú nhận thức cho các em. Các kiến thức mới phải bảo đảm yêu cầu chỉ trong phạm vi chương trình, không vượt quá sức học sinh. 4.2. Giáo dục học sinh tính tự học ở nhà - Tôi động viên gia đình, mua sắm đầy đủ sách vở, đồ dùng học tập, sắp xếp cho các em góc học tập yên tĩnh, phù hợp gây cảm giác muốn học. - Tôi yêu cầu mỗi em phải lập thời gian biểu buổi chiều và buổi tối thật cụ thể, phù hợp với tình hình của gia đình và phải được cha mẹ kí xác nhận. Thông qua thời gian biểu, biết được chính xác thời gian học bài ở nhà của từng em. Tôi phân chia lớp thành 06 nhóm theo 06 ấp và phân công mỗi nhóm một nhóm trưởng. Em nhóm trưởng sẽ kiểm tra và báo cáo với tôi tình hình tự học ở nhà của các thành viên trong nhóm và đặc biệt lưu ý đến những bạn tiếp thu chậm hoặc chưa có ý thức tự học ở nhà. Sự tiến bộ của học sinh được tôi thường xuyên thông báo cho gia đình biết qua điện thoại. Vì vậy, phụ huynh rất vui và càng quan tâm đến việc học của các em, cũng nhiệt tình phối hợp với tôi: nhắc nhở, kiểm tra và tạo điều kiện cho con em mình học tập ở nhà. - Khi học sinh tự học tập ở nhà, tôi giao nhiệm vụ cụ thể vừa sức với học sinh, hướng dẫn học sinh cách học bài và làm bài cụ thể: * Cách làm bài : - Trước khi làm bài, các em cần xem lại phần lí thuyết (các ghi nhớ, kết luận, quy tắc, công thức, tính chất đã học, mối quan hệ giữa các kiến thức, ) - Đọc kĩ yêu cầu của bài tập. Phân tích dữ liệu bài tập để xác định cách làm. - Làm nháp, dò lại cho chính xác rồi mới viết vào vở. * Cách học bài: - Học ngay bài vừa học ở lớp. 8
5. - Gia đình: Tôi thường xuyên thông tin tình hình học tập, rèn luyện của học sinh với gia đình bằng nhiều hình thức như: gặp gỡ trực tiếp, thông qua điện thoại, sổ liên lạc. Tuyên truyền đến cha mẹ học sinh hưởng ứng tốt phong trào tiếng kẻng học bài để cha mẹ quản lý việc học ở nhà của con em mình. Tổ chức cho cha mẹ học sinh kí cam kết học sinh không bỏ học. Tổ chức thăm hỏi, động viên gia đình học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn và kiến nghị lên nhà trường giúp đỡ. - Nhà trường: phối hợp với các đoàn thể tổ chức cho học sinh tham gia các hoạt động ngoại khóa nhằm giúp học sinh vui mà học. Tôi luôn tạo cảm giác thân thiện, an toàn, vui vẻ để học sinh khi đến trường có cảm giác thoải mái, an tâm. - Xã hội: Vận động các mạnh thường quân, các tổ chức ủng hộ vật chất, tinh thần giúp học sinh có hoàn cảnh khó khăn có điều kiện học tập. III. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC Qua một thời gian áp dụng các biện pháp nêu trên, tôi nhận thấy kết quả đạt được thật sự khả quan. Các em tỏ ra gần gũi với tôi, sẵn sàng nêu lên những thắc mắc, những suy nghĩ riêng tư của mình. Quan hệ của tập thể học sinh trong lớp đoàn kết, thân thiện, sẵn sàng giúp đỡ nhau. Tất cả đều tiến bộ, lễ phép, tham gia tốt mọi phong trào chung, tự giác học tập và hầu như không còn có những hiện tượng tiêu cực như những ngày đầu của năm học. Không có học sinh bị trách phạt trước toàn trường, học sinh đến trường luôn đảm bảo an toàn cả trong giờ học lẫn giờ chơi, không có học sinh gây gổ đánh nhau trong và ngoài nhà trường, không có học sinh bị tai nạn giao thông. Đồ dùng dạy học và bàn ghế của lớp luôn được bảo quản tốt, không có tình trạng hư hao, mất mát. Học sinh biết tự điều chỉnh mình cũng như nhắc nhở nhau để giữ nền nếp lớp. Hàng tuần lớp được tuyên dương và nhận cờ thi đua hạng Nhất ở các tiết sinh hoạt dưới cờ. Các hoạt động học tập, sinh hoạt của lớp đã nhịp nhàng; trật tự, thể hiện tốt ở các giờ tự học. Chất lượng học sinh cuối học kì II so với cùng kỳ năm học trước: 10
6. - Phải có quyết tâm, có lòng yêu nghề mến trẻ, có tinh thần trách nhiệm cao, có kỹ năng sư phạm hiểu đặc điểm sinh lý của học sinh. Gần gũi, yêu thương học sinh, luôn là tấm gương sáng về mọi mặt cho học sinh noi theo. - Giáo dục học sinh không chỉ bằng mệnh lệnh mà bằng sự khuyến khích, động viên, chia sẻ để các em biết nhận lỗi và sửa lỗi. - Phải có kế hoạch cụ thể cho mỗi tuần, mỗi tháng, mỗi kỳ và cả năm học và có sự điều chỉnh kịp thời sau mỗi giai đoạn. - Phối hợp chặt chẽ với cha mẹ học sinh nhằm thắt chặt mối quan hệ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. C. KẾT LUẬN Kinh nghiệm bao giờ cũng có tính ổn định, nhất quán nhưng hoạt động giáo dục thì luôn chuyển động, đa dạng, phức tạp. Vấn đề là chúng ta phải biết vận dụng linh hoạt các biện pháp rèn luyện kĩ năng xây dựng nền nếp cho học sinh trong những ngày đến lớp, sẽ giúp học sinh có kĩ năng học tập tốt hơn, giờ học đạt kết quả cao hơn, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học các môn học của ngành đề ra. Đây cũng là nơi tạo cho các em biết sống tuân thủ và có ý thức làm những việc cần thiết khi sống trong một tập thể có nhiều người bạn cùng trang lứa với mình. Bởi vì chỉ có học sinh, chính các em chứ không phải ai khác mới là người có quyền lợi và trách nhiệm gắn bó, xây dựng, điểm tô cho lớp học - ngôi nhà thứ hai của mình trở lên thân thiện, gần gũi và đẹp hơn trong mắt mọi người. MỤC LỤC 12
7. TRƯỜNG NGƯỜI VIẾT Huỳnh Kiều Phương XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG XÉT XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG XÉT DUYỆT DUYỆT SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP SÁNG KIẾN, GIẢI PHÁP THỊ XÃ PHÒNG GIÁO DỤC – ĐÀO TẠO 14