SKKN Vận dụng kiến thức bài học công thức tính nhiệt lượng và phương trình cân bằng nhiệt để giải bài tập

I. Đặt vấn đề:

 Sau nhiều năm giảng dạy Vật lý, đồng thời qua việc tìm hiểu, trao đổi chuyên môn với các đồng nghiệp thông qua các tiết giảng dạy và bồi dưỡng học sinh (HS) giỏi và phụ đạo HS yếu kém. Tôi nhận thấy đa số HS có ham mê học môn Vật Lí, nhưng khi giải bài tập Vật Lí các em chưa định hướng giải được tốt và chưa biết cách trình bày lời giải khoa học. Đặc biệt khi dạy bài học: “Công thức tính nhiệt lượng” và bài học: “Phương trình cân bằng nhiệt” ở mức độ sách giáo khoa, tôi thấy rất nhiều HS chưa biết suy luận từ công thức Q = mc∆t để tính các đại lượng tương ứng mà đề bài yêu cầu. Ở bài tập tổng hợp do HS chưa hiểu đề bài và kiến thức: Nguyên lí truyền nhiệt cũng như vận dụng linh hoạt công thức Qtỏa ra = Qthu vào nên kết quả học tập của đa số HS chưa cao. Mặt khác do đặc điểm HS của nhà trường ở khu vực có điều kiện kinh tế đặc biệt khó khăn, chủ yếu là gia đình khó khăn, chưa quan tâm đúng mức, chưa có nhiều điều kiện học tập… cũng là ảnh hưởng phần nào đến kết quả học tập. Ngoài ra, tôi nhận thấy thực trạng nêu trên còn tồn tại ở những nguyên nhân sau:

- HS chưa có phương pháp tổng quan để giải bài toán Vật Lí.

- HS chưa hiểu bản chất bài tập và chưa vận dụng được tốt các kiến thức, nguyên lí cũng như các định luật Vật Lí…

         - HS chưa có kỹ năng tính toán; khả năng suy luận còn nhiều hạn chế.

         - Mặt khác thời gian dành cho việc giải bài tập trên lớp của hai bài học trên còn ít.